Đêm Dày - Thánh Gioan Thánh Giá - Quyển 2: Đêm tâm linh - Chương 21 (tiếp theo)

 

THÁNH GIOAN THÁNH GIÁ

TOÀN VĂN SƯU TẬP CÁC TÁC PHẨM

Tập 3

ĐÊM DÀY

Quyển 2

ĐÊM TÂM LINH

CHƯƠNG 21 (tiếp theo)

10 - Để hoàn tất và kiện toàn bộ đồ cải trang, trên hai tấm y phục màu trắng và màu xanh vừa nói, linh hồn khoác thêm màu thứ ba; đó là tấm áo dài đỏ rực rỡ biểu thị nhân đức thứ ba là đức mến. Màu đỏ này không những tạo duyên dáng cho hai màu kia mà còn nâng linh hồn lên cao tới chỗ cận kề Thiên Chúa, hết sức xinh đẹp và đáng yêu tới nỗi linh hồn dám thốt lên:

Hỡi thiếu nữ thành Gia Liêm, này nhé,

Tôi có đen nhưng mà tôi diễm lệ,

Da tôi đen nhưng đen mặn đen mà.

Vì thế Đức Vua đã yêu dấu tôi

Và đặt tôi vào long sàng. (Dc1,4).

Với trang phục đức mến này, là trang phục của tình yêu và khiến Đấng Chí Ái càng thêm lòng yêu mến, linh hồn được bảo vệ và che khuất trước kẻ thù thứ ba là xác thịt, bởi ở đâu có tình yêu Thiên Chúa thật thì lòng yêu mình và yêu thích những gì của riêng mình không thể len vào. Hơn nữa, đức mến còn làm cho các nhân đức khác trở nên có giá trị, đem lại cho chúng sức sống và sức mạnh bảo vệ linh hồn, đem lại vẻ duyên dáng và diễm lệ để làm hài lòng Đấng Chí Ái, bởi nếu không có đức mến thì chẳng nhân đức nào đáng yêu trước mặt Thiên Chúa. Đức mến chính là “nệm thắm màu huyết dụ” nơi Thiên Chúa ngả mình, theo lời ghi trong sách Diễm Ca (Dc 3,10).

Như đã giải thích nơi ca khúc thứ nhất, trong đêm tối tăm, linh hồn đã ra đi; nhờ được điểm trang bằng y phục đỏ thắm này, linh hồn nồng nàn yêu thương và khắc khoải; nó ra khỏi chính mình và mọi thụ tạo, băng qua chiếc cầu thang bí mật của ơn chiêm niệm để tiến đến ơn hiệp nhất toàn vẹn với Thiên Chúa, Đấng là nguồn ơn cứu độ đầy dấu yêu của linh hồn.

11 - Đó là lối cải trang mà linh hồn bảo rằng nó đã dùng trong đêm tối của đức tin khi băng qua cầu thang bí mật, với ba màu sắc riêng, tức là ba tâm thái hay ba nhân đức đặc biệt thích hợp cho sự hiệp nhất với Thiên Chúa theo ba quan năng của linh hồn là trí năng, dạ nhớ và lòng muốn.

Bởi đức tin làm cho trí năng thành trống rỗng và tối tăm, không còn hiểu gì theo cách hiểu biết tự nhiên của nó; và như thế, đức tin chuẩn bị cho trí năng được hiệp nhất với Đức Khôn Ngoan thần linh.

Đức cậy làm cho dạ nhớ thành trống rỗng và tách lìa nó khỏi mọi lối chiếm hữu thụ tạo, vì theo lời thánh Phaolô, đức cậy hướng tới những gì người ta chưa chiếm hữu được (Rm 8,24). Đức cậy sẽ ngăn cách dạ nhớ khỏi tất cả những gì có thể được chiếm hữu và khiến nó tập trung vào điều nó trông cậy. Như thế, chỉ riêng niềm trông cậy vào Thiên Chúa chuẩn bị cho dạ nhớ được hoàn toàn hiệp nhất với Ngài.

Còn đức mến thì làm trống rỗng và huỷ diệt hoàn toàn những nghiêng chiều và mê thích của lòng muốn đối với tất cả những gì không phải là Thiên Chúa để tập trung chúng vào một mình Ngài thôi. Như thế, đức mến chuẩn bị cho lòng muốn, và cho nó được hiệp nhất với Thiên Chúa qua tình yêu.

Tóm lại, các nhân đức này vừa có nhiệm vụ phân cách linh hồn khỏi tất cả những gì thấp kém hơn Thiên Chúa, vừa có nhiệm vụ nối kết linh hồn với Thiên Chúa.

12 - Thế nên nếu không thực sự bước đi với trang phục của ba nhân đức này, không thể nào đạt tới đỉnh hoàn thiện của ơn hiệp nhất với Thiên Chúa qua tình yêu. Do đó, để đạt được khát vọng hiệp nhất trong tình yêu và hoan lạc cùng Đấng Chí Ái của mình, đương nhiên linh hồn cần phải khoác lên bộ y phục và lối cải trang này.

Quả là thật diễm phúc cho linh hồn khi khoác được bộ trang phục này lên người và kiên trì mang nó cho tới khi đạt được cùng đích mình hằng tha thiết khát mong, là hiệp nhất với Thiên Chúa trong tình yêu. Thế nên, linh hồn mới thốt lên câu thơ này:

Ôi! Vận may diễm phúc!

- Nguyên tác của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)