Đường Lên Núi Cát Minh - Quyển 1 - Chương 7: Mê thích sinh khổ não

ĐƯỜNG LÊN NÚI CÁT MINH

QUYỂN 1

CHƯƠNG 7

MÊ THÍCH SINH KHỔ NÃO*

Bàn về cách các mê thích hành hạ linh hồn, đồng thời minh chứng điều ấy bằng những hình ảnh so sánh và bằng thế giá Thánh Kinh.

1 - Dạng tác hại gây rối thứ hai mà các mê thích gây ra cho linh hồn, là chúng hành hạ và khiến cho linh hồn sầu muộn. Chúng khiến linh hồn nên như người khốn khổ vì bị dây trói chặt vào một vật nào đó và chẳng được nghỉ ngơi cho tới khi nào được giải thoát khỏi cực hình ấy. Vua Đavít nói về những người này rằng: "Con bị lưới ác nhân vây bủa" (Tv 118/119,61). Cũng có thể dịch là: Con bị siết chặt bởi các dây tội lỗi, tức là các mê thích của con. Một người nằm mình trần trên những gai góc và mũi nhọn, bị đau đớn khổ sở thế nào thì linh hồn cũng phải đau đớn khổ sở khi ngả mình trên các mê thích như thế. Cũng như gai nhọn, những mê thích ấy gây thương tích phiền muộn, dính đeo vào và gây khổ sở. Vua Đavít nói rằng: "Chúng bao vây tôi như thể bầy ong, chúng cháy bừng như lửa bụi gai" (Tv 117/118,12). Bởi vì các mê thích chẳng khác nào bụi gai, trong đó lửa của âu lo và khốn khổ cứ tăng thêm mạnh.

Như người nhà nông buộc con bò vào chiếc cày rồi đánh đập và kích thích nó, chỉ vì nhắm đến mùa gặt; dục vọng cũng vậy, nó dùng các mê thích gây sầu muộn cho linh hồn cốt để đoạt được điều nó mong muốn. Ta có một ví dụ rất sống động nơi việc nàng Đalila thiết tha muốn biết sức mạnh của Samson do đâu, sự mê thích ấy khiến nàng mệt mỏi và hành hạ nàng tới nỗi linh hồn nàng bị yếu nhược có thể chết được [Câu này cảm hứng từ lời Thánh Kinh nói về Samson: Bởi vì nàng thúc bách ông quá, tất cả mọi ngày và nhằng nhẵng đòi ông, thì ông đã nóng lòng sốt ruột muốn chết được (Tp 16,10)].

2 - Mê thích càng lớn bao nhiêu, sự hành hạ nó gây cho linh hồn càng lớn bấy nhiêu. Cho nên càng mê thích càng bị hành hạ khổ cực. Linh hồn càng để cho mê thích xâm chiếm càng bị giày vò khốn khổ. Và như thế, ngay ở đời này, linh hồn đã hứng lấy trọn vẹn lời sách Khải huyền về thành Babylon: "Nó đã vinh sang hào nhoáng bao nhiêu, hãy giáng cực hình và tang tóc cho nó bấy nhiêu" (Kh 18,7). Một người rơi vào tay kẻ thù bị hành hạ khốn khổ thế nào, thì một linh hồn để cho mình bị các mê thích cuốn hút cũng bị hành hạ khổ sở thế ấy. Về điểm này, ta có một hình ảnh rất rõ trong sách Thủ Lãnh: Ông Samson là một người hùng, lúc đầu đầy sức mạnh và tự do, đã làm thẩm phán dân Israel, nhưng về sau ông rơi vào quyền lực đối phương, chúng cướp mất sức mạnh ông, móc mắt ông, và trói ông lại, bắt ông đẩy cối đá, hành hạ và làm khổ ông nhiều (x. Tl 16,21). Đó cũng là số phận của những linh hồn để cho kẻ thù là các mê thích tiếp tục sống và thắng thế trong mình. Trước hết chúng khiến linh hồn trở nên yếu nhược và mù quáng, như sẽ nói sau đây, rồi ngay đó chúng làm khổ và hành hạ linh hồn, bằng cách cột linh hồn vào cối đá dục vọng, và những sợi dây cột linh hồn chính là các mê thích.

3 - Cảm thương những người chỉ vì mong làm thỏa sự mê thích các thụ tạo mà phải khó nhọc và tốn kém đến thế, nên trong sách Isaia, Thiên Chúa nói với họ, đại ý: "Tất cả các ngươi là những kẻ mê thích, hãy đến với nguồn nước, và tất cả các ngươi là những kẻ không có tiền bạc của ý riêng và của các mê thích, hãy mau đến, hãy mua của ta mà ăn. Hãy đến, hãy mua rượu và sữa của Ta (là sự bình an và dịu ngọt tâm linh), không cần tiền bạc của ý riêng và không cần phải đổi bằng một sự khó nhọc các ngươi đã phải cống hiến cho các mê thích của các ngươi! Tại sao các ngươi mất tiền bạc (của ý riêng) vì cái chẳng phải là bánh (tức là không phải Thánh Thần Thiên Chúa) và lao nhọc (do các mê thích gây ra) vì cái không thể làm cho các ngươi no thỏa? Hãy đến với Ta và hãy lắng nghe Ta, hãy ăn những điều tốt các ngươi ao ước, hồn các ngươi sẽ béo tốt và hoan lạc" (x. Is 55,1-2) [Nguyên văn: “Hỡi những ai khát, hết thảy hãy đến, có nước đây, cả những ai không có tiền, cũng hãy đến, hãy mua mà ăn! Hãy đến mà mua, không tiền không bạc, mà có rượu có sữa! Tại sao phí tiền vào cái thứ không phải bánh ăn, phí của vào đồ không làm no bụng? Hãy nghe Ta và các ngươi sẽ có thức lành mà ăn, và cao lương mà hưởng tùy theo sở thích” (Is 55,1 -2)].

4 - Đi đến chỗ béo tốt như thế tức là đã lìa khỏi mọi sự nếm hưởng thụ tạo, vì thụ tạo hành hạ khổ sở, còn Thánh Thần Thiên Chúa làm vui sướng. Vì vậy, Chúa kêu gọi chúng ta trong Tin mừng Mátthêô như sau: "Hãy đến với Ta, hết thảy những kẻ lao đao và gánh nặng (về những nỗi lo lắng và mê thích của các ngươi, hãy ra khỏi đó), và Ta sẽ cho nghỉ ngơi lại sức" (Mt 11,28). Đây là thứ an nghỉ mà các mê thích đã cướp đoạt mất như vua Đavít có nói: "Tội chồng chất ngập đầu ngập cổ như gáng nặng vượt quá sức con" (Tv 37/38,5).

Nguyên tác: Subida al Monte Carmelo của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)