Để Hiểu Đạo Chúa Hơn - Thiên Chúa của Abraham (tiếp theo)

 

ĐỂ HIỂU ĐẠO CHÚA HƠN

+ THIÊN CHÚA CỦA ABRAHAM (tiếp theo)

Chúng ta biết Công giáo được truyền bá vào đất nước Việt Nam ta hầu hểt đều do các vị thừa sai ngoại quốc, và sau khi nước Pháp đặt nền đô hộ trên đất nước Việt Nam ta thì phần đông, không muốn nói là hầu hết, các Giám mục, linh mục là người Pháp; khi đó chính quyền Pháp là công quyền cho nên hầu hết những người Pháp sang Việt Nam đều tự xưng mình là Công giáo, thậm chí ngôi nhà thờ chính của một Giáo phận, ở một vài địa phương, cũng được gọi là Nhà thờ Nhà nước, từ đó đã tạo nên một sự nhầm lẫn vô cùng tai hại khiến người ta hiểu rằng, cái mà, trước đó gọi là Công giáo, nay gọi là Thiên Chúa giáo là một quốc giáo của người Tây phương áp đặt với ý đồ bắt nó trở thành quốc giáo của Việt Nam. Điều ấy hoàn toàn không đúng.

Catholique là phổ quát, là một tôn giáo thực hiện chính những lời Thiên Chúa đã hứa với Tổ phụ Abraham, đó là ơn Cứu độ được ban xuống cho tất cả mọi người ở trần gian này, không phân biệt giống nòi, chủng tộc, màu da, ngôn ngữ, văn hóa, chính trị, v.v..., chứ không phải là quốc giáo của bất cứ một quốc gia nào. Chỉ có một tôn giáo duy nhất mà vị thủ lĩnh chính là vị Giáo hoàng, hay đúng hơn là vị Giáo tông, thừa kế vị Tông đồ đầu tiên đã được chính Đức Giêsu Kitô đặt ra như là người cầm đầu, có thể nói ở một dạng nhất định, có tính cách huynh trưởng của cộng đoàn mười hai Tông đồ. Đến nay ngôn từ đã trở nên thông dụng, riêng tôi nghĩ cả hai chữ, Thiên Chúa giáo và Công giáo đều không chính xác và có thể gây ngộ nhận. Trước mắt không biết có thể tìm ra được một từ ngữ nào khác sát nghĩa và thuận lợi để phá tan những ngộ nhận đáng tiếc do những tình cờ lịch sử gây ra hay không.

Như vậy, đến đây ta có thể nói là đã xác định rõ cái vị trí của tổ chức mà hiện được gọi bằng cái tên Thiên Chúa giáo hoặc Công giáo vừa trong toàn bộ những quan niệm triết học về vấn đề hữu thể, vừa trong toàn bộ các tôn giáo phát xuất từ niềm tin rằng chính tình yêu Thiên Chúa đã mạc khải, tức là vén màn lên bày tỏ nỗi niềm của mình ra, truyền đạt ý định và giao phó trọng trách, đồng thời cũng hứa hẹn những ân sủng và ngày thành tựu huy hoàng cho nhân loại, qua trung gian một nhóm người được lựa chọn, với điều kiện nhóm người ấy mở lòng ra đón nhận, thuận tình cộng tác với kế đồ của Ngài.

Nhóm người ấy là từ Tổ phụ Abraham cho đến khi Giêsu Nazareth ra đời, được hạn chế vào một dân tộc cùng một huyết thống, đó là dân tộc Do Thái. Nhưng từ khi Giêsu Nazareth ra đời, dân tộc được lựa chọn ấy đã được nới rộng, phá vỡ giới hạn của một chủng tộc, của một ngôn ngữ, của một nền văn hóa, để mang tính cách catholique, tức là phổ quát bao trùm toàn thể nhân loại.

Chính vì vậy, đứng về một phương diện nào đó, tôi cũng xin nói, những chữ như Giáo hội Công giáo Pháp, Giáo hội Công giáo Việt Nam, Giáo hội Công giáo Ba Lan, Giáo hội Công giáo nước này nước nọ, thì thực ra không được sát sườn cho lắm, bởi vì không có những Giáo hội Công giáo như thế, mà chỉ có một Giáo hội Công giáo duy nhất tại nước này hay nước kia. Thật ra, nếu nói cho sát, phải nói là Giáo hội Công giáo tại Việt Nam, Giáo hội Công giáo tại Pháp, v.v..., chứ không nên nói Giáo hội Công giáo Việt Nam, Giáo hội Công giáo Pháp, v.v... Bởi vì, tôi xin nói, ví dụ Đức Giáo hoàng có thể giao cho Đức Giám mục Cần Thơ làm chủ chăn Giáo hội Campuchia, Đức giáo hoàng cũng có thể giao cho Đức giám mục Vinh hoặc Thanh Hóa làm chủ chăn cho các tín hữu của ngài tại Lào. Nếu trường hợp như thế xảy ra thì Đức Giám mục Cần Thơ, Đức Giám mục Vinh, Đức Giám mục Thanh Hóa là giám mục của nước nào? Vậy là không ổn. Đây chỉ là ý kiến riêng của cá nhân tôi, mà trong bầu không khí hữu nghị thân tình, như một lời tâm sự xin bày tỏ với các anh chị, thế thôi.

Như vậy, chúng ta có thể cho rằng đến đây tạm kết thúc được phần thứ nhất trong chương trình những buổi nói chuyện của chúng ta về việc định vị Công giáo hay là Thiên Chúa giáo trong toàn bộ những quan niệm triết học của nhân loại về vấn đề hữu thể và toàn bộ những quan niệm về hữu thần, nói chung và các tôn giáo hữu thần, nói riêng. Và như vậy, chúng ta có thể rút ra được nhận xét căn bản này: Thiên Chúa giáo hay là Công giáo, mà từ nay trở đi, tôi xin được phép dùng chữ Kitô giáo, bởi vì thật ra, bất cứ cuộc ly khai của một nhánh Kitô giáo nào cũng đều gây nên nơi người tín hữu Kitô giáo một nỗi đau xót, cho dẫu việc đó xảy ra do những biến cố lịch sử hoặc do những yêu sách của một số tín hữu nào đó. Tuy nhiên, dù sao thì tự trong căn bản những Iy khai như vậy là trái với tinh thần Kitô giáo và có lẽ cũng chẳc chắn là trái với ước nguyện của Đức Giêsu Kitô.

(Còn tiếp)

- "Để Hiểu Đạo Chúa Hơn" - Thế Tâm Nguyễn Khắc Dương.