Đường Lên Núi Cát Minh - Quyển 2 - Chương 11: Những khoái cảm tâm linh qua giác quan

 

ĐƯỜNG LÊN NÚI CÁT MINH

QUYỂN 2

CHƯƠNG 11

NHỮNG KHOÁI CẢM TÂM LINH QUA GIÁC QUAN *

(Kinh Việt ghi chú: Đề tài này rất quan trọng, nên đọc kỹ)

Chướng ngại và sự thiệt hại có thể gặp phải nơi những nhận thức mà trí hiểu tiếp nhận qua những điều được bày tỏ cách siêu nhiên cho các giác quan thể chất bên ngoài. Linh hồn phải xử sự thế nào trong những chuyện này?

1 - Ở chương trên đây, ta đã nói đến những nhận thức đến với trí hiểu qua con đường tự nhiên. Trong cuốn thứ nhất, khi chỉ đường cho linh hồn đi vào đêm giác quan, đã có bàn đến những điều ấy, và thiết tưởng đã đủ rồi, nên ở đây chúng tôi không nói thêm nữa. Trong chương này sẽ chỉ bàn đến những thông tin và nhận thức mà trí hiểu chỉ nhận biết cách siêu nhiên qua con đường các giác quan thể chất bên ngoài, tức là nghe, xem, ngửi, nếm và đụng chạm. Những người theo đường tâm linh có thể và đã vẫn thường nhận được những biểu hiện và những đối tượng đến với họ một cách siêu nhiên. Chẳng hạn, mắt họ thấy những hình ảnh và những ngôi vị thuộc cõi đời đời, như thấy các thánh, thấy thiên thần hoặc ma quỷ, thấy những ánh sáng hoặc những vẻ rực rỡ phi thường, hoặc tai họ nghe thấy những lời phi thường, có khi là do những người họ nhìn thấy nói ra, có khi chỉ nghe nói mà không thấy người nói. Khứu giác họ có thể ngửi thấy những mùi rất thơm tho dịu dàng mà không biết phát xuất từ đâu. Vị giác có thể nếm được một vị rất dịu ngọt, xúc giác có thể được đầy khoái cảm, đôi khi mãnh liệt đến độ dường như tất cả xương tủy đều sảng khoái, hớn hở và chìm ngập trong hoan lạc. Đó là một hoan lạc tựa như điều quen gọi là sự xức dầu tâm linh, bắt nguồn từ tâm linh và tuôn chảy xuống tận các chi thể của những linh hồn thanh khiết. Sự thích thú nơi giác quan như thế là chuyện rất thường gặp nơi những người theo đường tâm linh, phát xuất từ cảm tính và từ lòng sùng đạo của những tâm hồn giàu cảm giác, nhiều hay ít tùy từng người.

2 - Phải biết rằng, dù tất cả những điều ấy có thể do Thiên Chúa muốn xảy ra cho các giác quan thể chất đi nữa, cũng không bao giờ được tin chắc vào chúng hoặc nhìn nhận chúng. Trái lại, phải triệt để chạy trốn chúng, không được thử cứu xét xem chúng tốt hay xấu, bởi lẽ chúng càng có tính cách bên ngoài và thể chất thì càng đáng ngờ, càng không chắc rằng chúng đến từ Thiên Chúa. Bình thường, cách thích hợp để Thiên Chúa thông ban chính mình Ngài vẫn là thông ban qua tâm linh, sẽ chắc chắn và ích lợi nhiều cho linh hồn, hơn là thông ban qua giác quan, vì qua giác quan thường gặp nguy cơ bị lừa dối, bị ảo tưởng. Thật vậy, nơi những hiện tượng ấy, giác quan thể chất tự cho mình là trọng tài thẩm định các thực tại tâm linh, nên cứ tưởng rằng các thực tại ấy giống hệt như nó cảm thấy, trong khi thực ra hai đàng khác biệt nhau tựa như thể chất khác với linh hồn và nhục cảm khác với lý trí. Thật vậy, giác quan thể chất dốt nát về các thực tại tâm linh còn hơn là súc vật dốt nát về các thực tại của lý trí.

3 - Vì thế, người nào coi trọng những chuyện ấy là lầm lớn, và dễ gặp nguy cơ bị lừa gạt. Họ sẽ vì chuyện nhỏ mọn mà hoàn toàn bị cản trở, không tiến được tới thực tại tâm linh. Bởi vì, như đã nói, tất cả những gì thuộc thể chất đều chẳng tương ứng được với thực tại tâm linh chút nào cả. Vì vậy, nếu gặp những hiện tượng ấy thì phải luôn luôn cầm chắc rằng đó là do ma quỷ hơn là do Thiên Chúa. Bởi lẽ ma quỷ có thể tác động trên cái bề ngoài thuộc thể chất mạnh hơn và lừa gạt trên mặt ấy dễ hơn là trên những điều bên trong thuộc tâm linh.

4 - Những điều và những dạng biểu lộ theo thể chất như thế, càng có tính bên ngoài càng ít sinh lợi ích cho bề trong và tâm linh, bởi lẽ giữa điều thể chất và điều tâm linh thật rất cách biệt và thiếu tương xứng. Đúng vậy, cho dù đôi khi chúng có thông truyền một chút gì về tâm linh (nếu là bởi Thiên Chúa thì luôn có hiệu quả này), thì vẫn kém xa trường hợp cũng chính những điều ấy được thông truyền qua tâm linh và bề trong. Cũng bởi đó, những sự việc ấy dễ khiến linh hồn lầm lạc, tự phụ và huênh hoang. Vì là những điều có thể chạm đến được và nặng tính cách vật chất, chúng đánh động nhiều trên các giác quan. Còn linh hồn, vì tưởng rằng những cảm giác ấy càng bén nhạy càng quý, nên sẽ chạy theo chúng và bỏ rơi mất đức tin. Cứ tưởng rằng đó là ánh sáng dẫn đường và là phương thế giúp đạt được điều mình mong muốn là nên một với Thiên Chúa, linh hồn càng coi trọng những điều ấy càng đánh mất con đường và phương thế đích thật là đức tin.

5 - Thêm vào đó, khi thấy những chuyện khác lạ ấy thường xảy ra cho mình, lắm lúc linh hồn dễ rơi vào chỗ thầm tự mãn, tưởng là mình cũng đã là gì đó trước mặt Thiên Chúa. Và như thế là mất sự khiêm nhường. Ma quỷ khôn khéo gieo nơi linh hồn một sự tự mãn kín đáo, nhưng lắm lúc cũng khá lộ liễu. Vì thế nhiều khi nó gây ra những hiện tượng ấy nơi các giác quan: Mắt xem thấy hình ảnh các vị thánh và những ánh huy hoàng diễm lệ, tai nghe những lời giả dối, mũi ngửi thấy những hương vị thơm tho, miệng nếm được những vị ngon ngọt và xúc giác cảm thấy dịu dàng êm ái. Nó dùng những điều ấy dụ dỗ để rồi sau đó lôi kéo linh hồn vào nhiều tai họa. Do đó, luôn luôn phải khử trừ những hiện tượng và cảm nhận ấy.

Cho dù một số các hiện tượng và cảm nhận ấy là do Thiên Chúa, thì việc khử trừ chúng cũng không xúc phạm gì đến Thiên Chúa và cũng không ngăn cản linh hồn tiếp nhận hiệu quả và hoa trái Thiên Chúa muốn ban cho linh hồn qua các phương cách ấy, mặc dù linh hồn đã gạt bỏ, không màng đến chúng.

6 - Lý do là thế này: Những thị kiến có tính thể chất, hoặc những cảm nhận nơi bất cứ giác quan nào khác, cũng như nơi bất cứ sự chuyển thông nào khác của những giác quan bề trong, nếu thật sự là do Thiên Chúa, thì ngay lúc chúng xuất hiện hoặc được cảm nhận, chúng đã gây hiệu quả nơi tâm linh rồi, chứ không đợi linh hồn suy tính xem có nên muốn hay không muốn. Y như trường hợp Thiên Chúa ban những hiệu quả ấy cách siêu nhiên trong lúc linh hồn thiếu hẳn sự chú tâm và khả năng, ở đây Thiên Chúa cũng thực hiện hiệu quả Ngài muốn cho linh hồn qua các phương cách ấy bất chấp linh hồn muốn hay không. Điều đó được thực hiện và hoàn tất trong tâm linh cách thụ động, không đợi người ta muốn hay không muốn mới thành hoặc không thành. Chẳng khác nào đem lửa ném vào một người ở trần, anh ta có muốn hay không vẫn bị phỏng. Cũng vậy, cho dù linh hồn không muốn, các thị kiến và hiện tượng lành sạch vẫn thực hiện hiệu quả của chúng trong linh hồn cách ưu tiên và chính yếu hơn là trong thân xác. Tương tự, cho dù linh hồn không muốn, các thị kiến do ma quỷ cũng khiến linh hồn gặp xáo trộn và khô khan, cũng khiến tâm trí gặp phải sự huênh hoang và tự phụ. Tuy nhiên chúng không gây được điều ác cách hữu hiệu như là những gì do Thiên Chúa gây nên điều lành. Những điều do ma quỷ chỉ có thể gây nên những tác động sơ khởi trên lòng muốn chứ không thể đưa được lòng muốn đi xa hơn nếu nó không ưng thuận. Sự bất an nó gây ra cũng không kéo dài bao lâu nếu linh hồn không dung túng nó do bởi thiếu can đảm và tỉnh thức. Còn những điều do Thiên Chúa thì xuyên thấu linh hồn và thúc đẩy lòng muốn yêu mến, để lại một hiệu quả mà linh hồn không cưỡng lại được, nhưng rất mơ ước, còn hơn cả tấm kính không cưỡng lại được tia sáng mặt trời đang chiếu vào nó.

Nguyên tác: Subida al Monte Carmelo của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)