Bài đăng
THÁNH GIOAN THÁNH GIÁ
TOÀN VĂN SƯU TẬP CÁC TÁC PHẨM
Tập 3
ĐÊM DÀY
Quyển 1
ĐÊM GIÁC QUAN
CHƯƠNG 11
[Minh giải ba câu của ca khúc thứ nhất]
1 - Thường thì trong những bước đầu, người ta không cảm thấy được sự nồng nàn ấy của tình yêu bởi nó chưa bắt đầu được đốt lên hoặc vì bản tính tự nhiên của con người vẫn còn ô trọc hoặc vì linh hồn chưa hiểu được chính mình nên chưa dành cho ngọn lửa ấy một chỗ an thái nơi chính mình. Thế nhưng dầu đáp ứng các điều kiện vừa nêu hay không, thỉnh thoảng người ta lại cảm thấy khắc khoải về Thiên Chúa, và rồi càng tiến bước, linh hồn càng cảm thấy bị cuốn hút và bừng cháy trong tình yêu Thiên Chúa mà chẳng hiểu sự cuốn hút và tình yêu ấy đã phát sinh nơi mình cách nào và từ đâu. Linh hồn chỉ thấy rằng thỉnh thoảng ngọn lửa và sự bừng cháy ấy tăng vọt lên trong nó khiến nó khắc khoải khát mong yêu mến Thiên Chúa như lời vua Đavít nói về chính mình khi đang ở trong loại đêm này: "Lòng tôi đã bừng cháy (trong tình yêu chiêm niệm), ruột gan tôi cũng được đổi thay” (Tv 72/73,21-22) nghĩa là, các nghiêng chiều của cảm tính khả giác đã được đổi thay, từ nếp sống cảm giác sang nếp sống tâm linh xuyên qua sự khô khan và chán ngán mọi thứ như chúng tôi đã đề cập. Vua Đavít nói tiếp: "Tôi đã bị dồn vào hư không và bị “hư vô hóa” mà tôi không hề hay biết” (Tv 72,22 vulg.). Bởi như đã nói, trong khi chẳng biết mình đang đi về đâu, linh hồn cảm thấy mình chỉ còn là hư không đối với mọi điều trên trời dưới đất mà trước đây nó thường hưởng nếm, chỉ còn thấy mình đang đắm say tình yêu mà chẳng biết thế nào và tại sao.
Đôi khi sự bừng cháy của tình yêu nơi tâm linh tăng cao, nỗi khắc khoải linh hồn dành cho Thiên Chúa quá lớn lao tới nỗi xương cốt dường như khô kiệt đi vì khát, các năng lực tự nhiên đều héo hắt, cả hơi ấm và sức mạnh cũng tiêu tan vì cơn khát dữ dội ấy của tình yêu. Linh hồn cảm thấy cơn khát tình yêu này thật quá sức mãnh liệt. Vua Đavít đã từng cảm nghiệm điều này khi thốt lên: “Linh hồn tôi khao khát Thiên Chúa hằng sống” (Tv 41/42,3) như thể ngài muốn nói: cơn khát linh hồn tôi đang chịu thật là dữ dội. Bởi cơn khát này quá dữ dội nên ta có thể nói rằng nó khiến người ta chết khát. Tuy nhiên cần ghi nhận rằng sự dữ dội của cơn khát này dâng lên từng hồi từng chặp không liên tục, mặc dù thường xuyên linh hồn vẫn cảm thấy một sự khát khao nào đó.
2 - Như tôi đã bắt đầu bàn ở đây, xin hãy nhớ rằng vào những bước đầu, người ta thường không cảm thấy được thứ tình yêu này mà chỉ thấy sự khô khan trống rỗng chúng ta đang nói. Lúc ấy thay vì thứ tình yêu sẽ dần dần bừng lên mà linh hồn cảm nghiệm được giữa những khô khan và trống rỗng của các quan năng là một nỗi bận tâm và lo lắng thường xuyên kèm với nỗi khổ tâm sợ mình đã không phụng sự Thiên Chúa. Thế nhưng khi Thiên Chúa thấy linh hồn đang bước đi trong ưu sầu lo lắng là vì yêu mến Ngài (Tv 50/51,17) thì đó đã là một lễ hy sinh đẹp lòng Thiên Chúa không ít. Nỗi ưu sầu lo lắng ấy gieo vào linh hồn một ơn chiêm niệm bí mật cho tới khi phần giác quan dần dần được thanh tẩy khỏi những năng lực và nghiêng chiều tự nhiên nhờ sự khô khan đi kèm với ơn chiêm niệm, thì ơn này sẽ đốt cháy lên trong tâm linh thứ tình yêu ấy của Thiên Chúa. Tuy nhiên giống như người đã khởi sự dùng thuốc chữa trị, giờ đây linh hồn không nên làm gì khác hơn là chịu đựng sự khô khan và tăm tối này để thanh tẩy các mê thích ngõ hầu nhờ đó mà được chữa trị khỏi nhiều bất toàn và gặt hái được nhiều nhân đức và trở nên xứng đáng với thứ tình yêu nói trên như câu thơ tiếp theo giải thích:
Ôi vận may diễm phúc!
- Nguyên tác của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.
(Còn tiếp)
