Để Hiểu Đạo Chúa Hơn - Thiên Chúa của Abraham - Tội lỗi và ơn cứu chuộc

ĐỂ HIỂU ĐẠO CHÚA HƠN

+ THIÊN CHÚA CỦA ABRAHAM

4. Tội lỗi và ơn cứu chuộc

Đối với quan niệm của dân Do Thái về thần quyền, tiếng Pháp gọi là Théocratie, thì những lỗi lầm về chính trị, xã hội, đạo đức, nhân bản đều là hậu quả của một điều sâu xa hơn, đó chính là việc tôn thờ ngẫu tượng, tức là sự bội ước của con người không chịu chấp nhận sự hướng dẫn, sự dẫn đạo của Thiên Chúa, nghĩa là trong xã hội Do Thái có một cái nhìn về đạo đức luân lý cho rằng đạo đức luân lý tự nó không thể tồn tại được, nếu không được xây dựng trên một nền tảng vững chắc là chính sự nhìn nhận, tôn thờ, tuân phục Thiên Chúa là Đấng, chẳng những toàn năng mà còn là Đấng chí thánh, chí thiện, là mẫu mực tuyệt đối, là nền tảng của mọi giá trị trần gian, mà cao nhất là những giá trị đạo đức. Bất cứ xã hội nào cũng phải thấm nhuần điều đó đối với những mối giềng của mình trong đời sống cá nhân cũng như trong đời sống cộng đồng.

Chính vì vậy, có thể nói rằng dân Do Thái là một cộng đồng được Thiên Chúa tách riêng ra, bảo vệ, gìn giữ một cách đặc biệt, để vừa làm như phát ngôn nhân của Ngài, vừa làm như nơi bảo vệ chính điều mà Ngài muốn nhắn gửi đến toàn thể nhân loại, đó là:

- Thứ nhất, con người chỉ sống xứng đáng với nhân phẩm của mình, ngay cả trong những sinh hoạt trần thế, với điều kiện là thờ phượng, tôn kính Ngài, tuân phục những giới răn của Ngài.

- Thứ hai, bất cứ giá trị trần gian nào, dù cao quý đến đâu, cuối cùng cũng chỉ là tương đối, bởi vì chỉ là loài thụ tạo, vì vậy, không nên tuyệt đối hóa nó. Một khi những giá trị tương đối được tuyệt đối hóa tiếm vị của Thiên Chúa, bấy giờ sẽ kéo theo những hậu quả tai hại ngay cả trên phương diện trần gian. Nó sẽ dần dần phá vỡ, hủy hoại tất cả mọi mối giềng trần thế, không chỉ những mối giềng giữa con người với nhau, mà kể cả tương quan của con người với vũ trụ.

- Thứ ba là, không được hy sinh con người cho bất cứ giá trị trần gian nào, bởi vì chỉ có Thiên Chúa mới là giá trị tuyệt đối xứng đáng cho con người hiến tế.

Vì vậy, trong sinh hoạt của xã hội Do Thái, việc thờ phụng Thiên Chúa dưới dạng hiến tế những phẩm vật chiếm một vị trí quan trọng. Thoạt nhìn có thể hiểu đó như là một thứ thuế mà con người là những tá điền, những công nhân phải đóng cho Thiên Chúa như là địa chủ, hoặc chủ tư bản; nhưng ý nghĩa sâu xa có lẽ là con người, trong thâm tâm, bao giờ cũng có một nhu cầu, có một kêu gọi thờ phượng, tôn kính, hiến dâng, mà cái nhu cầu thờ phượng, tôn kính hiến dâng đó chỉ được đáp ứng một cách thỏa đáng khi được hướng đến một đối tượng đích thực tuyệt đối, chí thánh, chí thiện, toàn hảo, nhược bằng không thì sẽ bị lệch đường và biến con người, hạ thấp con người xuống vị trí những kẻ làm tôi đòi cho những ngẫu tượng, và những ngẫu tượng đó xét ra thì ở cấp thấp hơn con người vốn có ngã vị, có chủ thể tính, có tự do tính.

(Còn tiếp)

- "Để Hiểu Đạo Chúa Hơn" - Thế Tâm Nguyễn Khắc Dương.