Đêm Dày - Thánh Gioan Thánh Giá - Quyển 1: Đêm giác quan - Chương 9

THÁNH GIOAN THÁNH GIÁ

TOÀN VĂN SƯU TẬP CÁC TÁC PHẨM

Tập 3

ĐÊM DÀY

Quyển 1

ĐÊM GIÁC QUAN

CHƯƠNG 9

[Về các dấu hiệu để nhận biết xem người sống theo tâm linh có đang bước qua nẻo đường của đêm thanh tẩy giác quan này không]

1 - Tuy nhiên, những khô khan nói trên nhiều khi có thể không phát sinh từ đêm thanh tẩy giác quan mà từ tội lỗi hay bất toàn, hoặc do hèn nhát và nguội lạnh hoặc do khí chất xấu hay một sự khó chịu thể lý nào đó, vì thế tôi xin nêu ra đây vài dấu hiệu giúp nhận biết xem sự khô khan đang gặp phát sinh từ sự thanh tẩy này hay từ một trong những tiêu cực vừa nói. Về vấn đề này tôi thấy có ba dấu hiệu chính.

2 - Dấu hiệu thứ nhất là khi không thấy được thú vị và ủi an nơi những gì thuộc về Thiên Chúa thì đồng thời cũng chẳng thấy thú vị và ủi an nơi bất cứ loài thụ tạo nào, bởi một khi Thiên Chúa đưa linh hồn vào đêm tối tăm này để thanh tẩy nó và dập tắt các mê thích khả giác của nó thì Ngài cũng không để cho nó thấy thích thú hoặc gặp được hương vị nơi bất cứ sự vật nào. Khi có dấu hiệu ấy gần như ta có thể suy diễn rằng thứ khô khan vô vị này không phát sinh từ những tội lỗi hay bất toàn nào mới mắc phải. Bởi nếu có chuyện này thì, theo bản tính tự nhiên, người ta sẽ cảm thấy có phần hướng về hoặc thèm muốn nếm hưởng một điều gì đó ngoài những điều thuộc về Thiên Chúa, bởi vì mỗi lần để cho mê thích được buông theo một bất toàn nào đó người ta liền cảm thấy nghiêng chiều về đó nhiều hay ít tùy theo mức độ sự thích thú và quyến luyến của mình. Tuy nhiên sự không tha thiết cả với siêu nhiên và tự nhiên như thế cũng có thể phát sinh từ một sự khó chịu hay một khí chất đa sầu nào đó khiến cho người ta không còn thấy thích thú bất cứ thứ gì, do đó cần phải nhờ đến dấu hiệu và điều kiện thứ hai sau đây.

3 - Dấu hiệu và điều kiện thứ hai (để linh hồn có thể tin mình đang trải qua cuộc thanh tẩy ấy) là linh hồn thường vẫn tưởng nhớ tới Thiên Chúa với nỗi bận tâm và âu lo khổ sở nghĩ rằng mình đang thoái hóa chẳng phụng sự Thiên Chúa gì cả vì chẳng còn thích thú với những gì thuộc về Thiên Chúa. Điều đó cho thấy sự chán chường và khô khan này không phát xuất từ sự hèn nhát hay nguội lạnh, bởi nếu nguội lạnh thì cũng chẳng còn tha thiết hoặc lo lắng gì lắm đến những điều thuộc về Thiên Chúa.

Như thế, giữa sự khô khan và tật nguội lạnh có sự khác biệt rất lớn. Tật nguội lạnh khiến cho lòng muốn và tinh thần trở nên thờ ơ và uể oải, chẳng lo gì đến việc phụng sự Thiên Chúa, còn sự khô khan thanh tẩy thì thường kèm theo nỗi bận tâm canh cánh pha lẫn sự âu lo khổ sở vì chưa phụng sự Thiên Chúa đúng mức. Đàng khác, dù đôi khi có đi kèm với nỗi sầu muộn hay tính khí nào khác nhưng không vì vậy mà sự khô khan này không đem lại hiệu quả thanh tẩy các mê thích, bởi linh hồn chẳng còn thích thú điều gì ngoài nỗi quan tâm về Thiên Chúa. Quả vậy, nếu tính khí ấy là nguyên nhân duy nhất gây ra sự dửng dưng vô vị thì mọi thứ sẽ kết thúc trong sự chán ngán và hủy hoại bản tính tự nhiên chứ không thể có được niềm khao khát phụng sự Thiên Chúa như sự khô khan thanh tẩy mang lại. Với nỗi khô khan này, mặc dầu phần cảm giác rất mực sa sút, uể oải và yếu đuối trong các hoạt động của nó bởi không gặp được sự thích thú, nhưng tâm linh vẫn luôn mau mắn và mạnh mẽ.

- Nguyên tác của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)