Đường Lên Núi Cát Minh - Quyển 3 - Chương 28: Nơi những điều tốt về luân lý

 

ĐƯỜNG LÊN NÚI CÁT MINH

QUYỂN 3

CHƯƠNG 28

NƠI NHỮNG ĐIỀU TỐT VỀ LUÂN LÝ

Chương này bàn về bảy thiệt hại có thể gặp phải khi để cho lòng muốn được vui thỏa nơi những điều tốt về luân lý.

1 - Người ta có thể rơi vào bảy thứ thiệt hại do vui thỏa hão huyền về các việc thiện và thói quen của mình. Các tệ hại này có tính tâm linh, vì thế chúng rất hiểm độc.

2 - Tệ hại thứ nhất là tính hão huyền, kiêu căng, chuộng hư danh và tự phụ. Thường thì người ta không thể vui thỏa về các công việc của mình mà lại không quí chuộng chúng. Từ đó sinh ra tính khoe khoang và những tính khác như những gì được nói về gã biệt phái trong Tin Mừng: Y cầu kinh và tự tán tụng trước Thiên Chúa bằng cách khoe mình đã ăn chay và làm nhiều việc lành khác (x. Lc 18,12).

3 - Tệ hại thứ hai thường gắn liền với tệ hại thứ nhất, đó là tính đoán xét. Người ta đoán xét kẻ khác bằng cách so sánh này nọ, cho rằng kẻ khác là xấu xa bất toàn, hành vi và việc làm của kẻ khác không tốt như mình. Chẳng những họ xem thường kẻ khác trong lòng mà đôi khi còn thốt ra ngoài miệng. Gã biệt phái nói trên cũng mắc khuyết điểm này khi thốt lên trong lời cầu nguyện của gã: "Con tạ ơn Chúa vì con không như những người khác: trộm cướp, bất công, ngoại tình" (Lc 18,11).

Thế là trong chỉ một động tác y đã rơi vào hai thứ tệ hại trên: Vừa tự tán dương mình vừa khinh chê kẻ khác.

Đó cũng là điều nhiều người thời nay thường làm: “Tôi chẳng giống người kia, tôi không hề làm chuyện này chuyện kia, như ông kia bà nọ đã làm”. Nhiều người còn tệ hơn gã biệt phái. Gã này không những chê bai kẻ khác mà còn chỉ thẳng vào một cá nhân: "Tôi không như tên thu thuế kia!" Còn những người nọ không dừng lại ở hai thái độ ấy mà còn tỏ ra phẫn nộ, ghen tức khi thấy người ta khen ngợi kẻ khác, khi kẻ khác làm tốt hơn hoặc trổi vượt hơn mình.

4 - Tệ hại thứ ba là do chăm chú tìm cái lý thú nơi các việc mình làm nên người ta thường chỉ làm những việc nào khiến mình thích thú và được ca ngợi. Như thế, theo lời Chúa Kitô tất cả những gì họ làm chỉ "cốt cho thiên hạ xem thấy" (Mt 23,5), chớ không phải vì lòng yêu mến Thiên Chúa.

Nguyên tác: Subida al Monte Carmelo của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.