Bài đăng
Dù sao thì sự chính trực cũng chỉ
giúp đi trong giới hạn của những khuôn khổ, nên chưa cho phép bốc cao trong sự
thong dong của Thần khí. Thái độ siêu thoát có đưa vào sự thong dong này, nhưng
vì siêu thoát còn trong khuôn khổ, nên thong dong cũng giới hạn luôn. Siêu
thoát là nghèo trong tinh thần: khiêm nhường bậc hai theo cách đánh giá của
Thần thao I-nhã. Khiêm nhường cấp ba, vừa có thái độ siêu thoát của bậc trước,
vừa có tình yêu nó thúc ta nên giống Chúa để chọn sống nghèo hơn là giàu, chọn
sỉ nhục hơn là danh giá, "được coi là dại, là điên vì Chúa Kytô,
đấng cũng chịu rẻ khinh như thế". Thật ra, chỉ trong tình yêu, ta mới
thấy mình như bay bổng, thoát mọi thứ ràng buộc và giới hạn. Nghĩa là chỉ trong
tình yêu ta mới hoàn toàn tự do, khi mà siêu thoát thành mở ra, mở hết, chứ
không còn giới hạn, dù là giới hạn của khuôn khổ, của mức độ. Maria đã dốc sạch
bình thuốc thơm mười tháng lương công nhân, nên đúng là quá mức đối với ranh
giới đạo đức, quá mức theo cái lý và sự tính toán của các tông đồ. Có điều đã
là tình yêu, thì nó không thể tính toán, không có mức độ, ngoài mọi khuôn khổ.
Thế mà chỉ bằng sức phóng vô biên của tình yêu, ta mới đạt tới bản thân Chúa
Yêsu, để nơi Ngài ta cũng đạt tới bản thân Cha:
Vâng, hễ ở trong tình yêu, thì
sống bằng Thần khí Chúa. Hễ vô quỹ đạo Thần khí, sẽ được bốc lên với tốc độ ánh
sáng của Ngài. Và có thế mới đạt tới bản thân (bản vị) Thiên Chúa để hiểu Ngài,
hiểu rằng Ngài là Yêu từ trong bản chất.
Quả thật, vì bản chất là Yêu, nên
Chúa mới đánh giá đúng bình thuốc thơm của Maria. Bình thuốc ấy, giá trị nó không
thể đo bằng 300 đồng tiền, mà bằng sự vô giá của ái tình. Tinh thần ngay chính,
trọng nghĩa vụ, vẫn còn trong khuôn khổ của cân đo, vay trả. Nghĩa là nợ (nghĩa
vụ) bao nhiêu, thì trả (thi hành nghĩa vụ) hết bấy nhiêu. Nên chỉ với tinh thần
ngay chính thôi, ta sẽ không hiểu nổi vì sao Thiên Chúa cứu ta khi mà, đã mang
ơn, ta còn phản bội. Ta càng không hiểu nổi khi mà, để cứu ta, Chúa đã vượt mức
cần khi giáng trần và chịu chết.
Chính hành động phi tính toán,
ngoài cân đo của Chúa đã sinh phản ứng dây chuyền cho cả chuỗi những hành vi
quảng đại giống thế của biết bao đệ tử, những kẻ muốn lấy tình mà đền đáp ân
tình. Và đây là những đệ tử chính tông, những thánh "đặc sản"
Kytô-giáo!
* * *
Thật ra, chẳng ai đứng vững ở con
đường nghĩa vụ (thái độ hai) mà lại không yêu Chúa và quảng đại một phần. Và dù
có sống tình yêu (thái độ ba), do giới hạn của cảm tính, đêm tối của đức tin và
cạm bẫy của thần tà, ai mà chẳng phải ức chế giác quan (trạng thái một), chu
toàn nhiều nghĩa vụ (thái độ hai). Nên trong đời sống cụ thể, ba thái độ thường
xen kẽ nhau, dung hòa với nhau, với một trong ba là chủ yếu, cùng với chiến
thuật riêng của nó. Vả nữa, tình yêu vốn nhu nên dễ nhược, do đó cần đến một số
kỷ cương để bảo vệ cũng như tăng độ chắc bền.
Nếu người thuộc thái độ hai đắn
đo hơn, thì kẻ thuộc thái độ ba lại phiêu lưu hơn, muốn bỏ hết và cho hết, dù
với những khuyết điểm lúc thi hành. Nếu thái độ hai đôi lúc phải cố vượt trên
cân đo, thì thái độ ba khi vào việc cũng phải được lý trí soi sáng phần nào. Dù
do khôn ngoan mà phải đôi phần thận trọng, kẻ sống cho tình yêu chỉ muốn làm
theo Thần khí. Khi đã biết đúng đây là tiếng Thần khí rồi, họ sẽ không đắn đo
nữa, mà vọt ngay theo tiếng gọi. Vâng, họ không lấy lý trí mình thay ánh sáng
Chúa, mà chỉ dùng lý trí lúc cần để rà biết ý Chúa lắm khi khuất ẩn. Thái độ
siêu thoát và trạng thái lắng nghe khiến cái tâm trở nên bén nhạy với tín hiệu
từ Trời và mềm mại dưới ngón tay Thần khí. Thần khí không còn bị cản do ý muốn
và trở ngại do phản xạ bản năng, sẽ dễ biến họ thành tác phẩm vừa ý mình, một
kiệt tác.
Thế nhưng đã không có nhiều siêu
phẩm như thế dù rất nhiều hiến dâng. Số là trong khi sốt sắng, người ta muốn từ
bỏ hết và dâng hiến hết, nhưng mầm hiến dâng không khỏe và cây hiến dâng không
có rễ sâu. Bởi thế, khi ngọn sóng cảm tính đi qua, người ta trở lại với những
cân nhắc tầm thường khi hành động. Kẻ tận hiến thật thì tìm ý Chúa để dâng
hiến, tựa vào sức Chúa để bước đi và kiên trung, chứ không ỷ sức mình. Một khi
đã hiến thân nghiêm túc theo ý Chúa rồi, họ không nghe cám dỗ để đặt lại vấn đề
bao giờ nữa, mà chỉ nhắm mắt thi hành thôi, dù có hứng hay không cũng mặc, dù
thấy toàn bóng tối vẫn tin tưởng cất bước. Họ tự nguyện thật và kiên vững thật
trong quyết định, chứ không làm cánh bèo nổi trôi theo thủy triều cảm tính.
Kẻ tận hiến thành thực và đạt
thái độ ba (tuy còn ấu trĩ và chưa vững lắm) vẫn có thể là kẻ vừa rời bỏ đường
tà. Xác thịt tuy còn nặng nề, nhưng hướng nhắm đã cao khi mà đức Ái Chúa Kytô
tác động mạnh, khiến họ có thể quên mình vì Chúa và nói như Phaolô:
- "Tôi tin chắc
rằng: dù sự sống hay sự chết, dù hiện tại hay tương lai, dù thiên thần hay ác
quỷ và các sức mạnh địa ngục, trên trời, vâng, dù bất cứ thụ tạo nào cũng không
phân lìa nổi ta ra khỏi tình yêu Thiên Chúa thể hiện nơi Yêsu Kytô Chúa chúng
ta" (Rom. 8.38-39).
TÓM LẠI
Tâm lý khác nhau giữa trẻ với
già, lớn với bé, do đó cách sống đạo cũng không thể hoàn toàn như nhau.
Trẻ thơ chịu tác động mạnh bởi
gương xấu hay gương tốt, nhất là từ ba má, cô thầy. Nên bổn phận những vị này
là phải sống gương mẫu, cũng như học phương pháp dậy trò, dậy con.
Từ lúc lên mười, trẻ bắt đầu muốn
tự lập và chúng đủ khả năng nên thánh. Ðây là lúc giáo dục cần phải thận trọng,
nhưng tế nhị hơn. Ðến tuổi thiếu, thanh, người trẻ vừa hướng động, vừa dễ yêu
lý tưởng và có gan phiêu lưu. Họ phải nuôi ý nguyện nên thánh ngay từ lúc này,
cũng như nuôi chí đấu tranh vì tương lai thế giới. Còn khi xế chiều rồi, ai nấy
hướng nội dễ, nhưng phải cố gắng lắm mới còn chí phấn đấu và sự lạc quan.
* * *
Ðời người luôn cận kề với tai
ương, lão bệnh, khổ đau và cái chết. Vậy hãy biết dọn mình bằng ý thức và đón
trước đi. Ý thức nhờ kinh nghiệm và suy tư. Ðón trước bằng quyết nhận trong tin
tưởng. Giả như nỗi đau, lo vẫn lớn hơn niềm tin còn yếu ớt, thì hãy tránh
stress bằng những giải trí lành mạnh trước khi trở lại với suy tư và nguyện
cầu.
Mức thánh thiện luôn tùy vào ơn
Chúa cùng với sự hợp tác của tôi, trong đó quan yếu là thái độ vào đạo. Người
ta không thể tiến xa nếu chỉ muốn tránh phạt hay lập công. Và sẽ khá hơn nếu
sống vì nghĩa vụ. Kẻ thật sự bay bổng là kẻ có tâm hồn quảng đại, muốn hiến
thân cho tình yêu.
Với kẻ vừa ngoi lên từ vũng bùn,
vì xác thịt còn mạnh, việc tránh dịp tội và chế ngự nết hư là vô cùng cần
thiết. Với kẻ yêu nhiệm vụ do tính tình ngay thẳng, họ hãy tập thêm siêu thoát
và cố gắng khiêm nhu. Còn kẻ bơi trên sóng tình cũng cần chú tâm phần nào đến
kỷ luật, nhờ đó vững đường tiến.
Tuy nói là ba thái độ đấy, nhưng chúng luôn xen kẽ trong cuộc sống, với một trong ba nổi bật tùy lúc, tùy người.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét