Đêm Dày - Thánh Gioan Thánh Giá - Quyển 2: Đêm tâm linh - Chương 25

 

THÁNH GIOAN THÁNH GIÁ

TOÀN VĂN SƯU TẬP CÁC TÁC PHẨM

Tập 3

ĐÊM DÀY

Quyển 2

ĐÊM TÂM LINH

CHƯƠNG 25

[Minh giải vắn tắt ca khúc thứ ba]

CA KHÚC THỨ BA

Nhờ đêm diễm phúc,

Trong bí mật, vì không ai thấy tôi,

Cả tôi cũng không nhìn gì cả,

Không một ánh sáng và kẻ dẫn đường nào khác

Ngoài chút sáng cháy trong tim.

1 - Vẫn sử dụng lối tỷ dụ và dùng vẻ tương tự của đêm vật chất để mô tả đêm tâm linh, linh hồn tiếp tục hát ca và tán tụng những đặc điểm tuyệt hảo của đêm tâm linh, vì qua đó, linh hồn đã tìm thấy và đạt được mục tiêu mơ ước thật an toàn và mau lẹ. Trong số những đặc điểm ấy, có ba điều đáng để ý:

2 - Thứ nhất là trong đêm diễm phúc của ơn chiêm niệm này, Thiên Chúa dẫn dắt linh hồn qua một nẻo chiêm niệm thật quạnh hiu cô tịch và bí mật, thật xa lạ và cách biệt với giác quan đến nỗi chẳng có gì thuộc giác quan hoặc bất cứ điều gì của thụ tạo chạm được tới linh hồn để khiến linh hồn rút lui hay ngừng bước trên con đường dẫn đến ơn hiệp nhất trong tình yêu.

3 - Thứ hai là nhờ những tối tăm tâm linh của đêm này, mọi quan năng nơi phần thượng của linh hồn đều chìm vào tối tăm. Do không nhìn thấy và không thể nhìn thấy bất cứ vật gì nên linh hồn chỉ dừng lại nơi Thiên Chúa để tiến đến với Ngài. Nó thoát khỏi những chướng ngại do các hình thể, các nhận thức tự nhiên vốn thường cản ngăn không cho nó được luôn hiệp nhất với Thiên Chúa.

4 - Thứ ba là linh hồn không còn dựa vào ánh sáng nội tâm đặc thù nào của trí năng, hoặc sự chỉ dẫn thuộc bên ngoài nào để có được sự thoả mãn trên con đường cao cả này, bởi lẽ những tối tăm kia đã tước đoạt hết mọi thứ ấy của linh hồn - tuy nhiên linh hồn lại có được tình yêu là yếu tố độc nhất bừng cháy vào lúc ấy, thôi thúc trái tim hướng về Đấng Chí Ái, làm cho linh hồn bay lên với Thiên Chúa qua nẻo đường quạnh hiu cô tịch — cho dầu nó chẳng biết được tại sao và bằng cách nào.

Tiếp theo là câu thơ:

Nhờ đêm diễm phúc.

*****

+ Ghi chú của  người dịch:

Hầu hết mọi thủ bản đều kết thúc ở đây để rộng chỗ cho đủ mọi giả thuyết tìm cách giải thích lý do tại sao tác phẩm thứ hai cũng dở dang như tác phẩm thứ nhất của vị thánh.

++ Ghi chú trích trong phần "Dẫn vào tác phẩm Đêm Dày" của Lucien Marie de Saint Joseph, OCD:

Đến lúc bắt đầu chú giải ca khúc thứ III và kể lại những đặc tính tuyệt vời của đêm tâm linh, vị thánh đột ngột dừng lại và chẳng giải thích ngay cả câu thơ đầu tiên mà ngài trưng dẫn ra.

Người ta đã dựng nên những giả thuyết khéo léo nhất để giải thích sự dở dang của tác phẩm căn bản thứ hai này của vị thánh. Tuy nhiên, một vài từ được thảo ra trong chương cuối này giúp người ta đoán ra được một bầu khí rất gần gũi với bầu khí của tác phẩm Ca Khúc Tâm Linh đến nỗi người ta có cảm tưởng nếu như chính vị thánh đã chú giải những đoạn cuối cùng của bài thơ Đêm Dày thì ngài sẽ chẳng còn gì đáng kể để nói trong Ca Khúc Tâm Linh.

Thật vậy, tình yêu đớn đau và khắc khoải đã chấm dứt. Chỉ còn phải nói về những huy hoàng của ơn hiệp nhất trong tình yêu khải hoàn, và cần phải có cả một quyển Ca Khúc Tâm Linh để hát lên điều ấy...

- Nguyên tác của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)