Đêm Dày - Thánh Gioan Thánh Giá - Dẫn vào tác phẩm Đêm Dày (tiếp theo)

 

THÁNH GIOAN THÁNH GIÁ

TOÀN VĂN SƯU TẬP CÁC TÁC PHẨM

Tập 3

ĐÊM DÀY

+ Lucien Marie de Saint Joseph, OCD: DẪN VÀO TÁC PHẨM ĐÊM DÀY

I. ĐÊM GIÁC QUAN (tiếp theo)

Cho dầu vẫn có một số trường hợp đặc thù, nhưng đây không phải là chuyện chỉ dành riêng cho một số hiếm hoi nào đó trong những người mới bắt đầu. “Đêm giác quan là kinh nghiệm chung và xảy đến cho nhiều người ” (1Đêm 8,1). “Hầu như mọi người đều phải trải qua cuộc thanh tẩy này” (1Đêm 8,4). Đó là điều ngài ghi nhận ở cuối chương 8. Nhưng rồi vài trang sau đó, thánh nhân đã phải buồn sầu ghi nhận thêm: “Quá ít người chịu kiên tâm bền chí bước vào cửa hẹp và đường chật là đường dẫn tới sự sống, như lời Đấng Cứu Thế đã phán ” (1Đêm 11,4). Còn về con đường chật hẹp khủng khiếp hơn nhiều của đêm tâm linh thì “số người tiến vào đây thật hết sức hiếm hoi ” (1Đêm 11). Chắc chắn không phải lỗi nơi Thiên Chúa mà chính là vì các linh hồn ấy chưa được tôi luyện đủ để chịu nổi cách trị liệu này. Ở đây ta có thể nhắc đến rất nhiều đoạn văn khác vị thánh đã viết ra để công khai phàn nàn rằng chẳng có mấy người có được một tình yêu đủ phẩm chất cần thiết để chịu đựng nổi sự vồ vập của Thiên Chúa? Ngài cũng mạnh mẽ vạch cho thấy, xét theo bình diện nhân loại, chỉ vì thiếu quảng đại mà chẳng có mấy linh hồn đạt tới được sự hiệp nhất với Thiên Chúa! Ôi! Hẳn vị thánh phẫn uất biết bao khi thấy người ta đã coi một thực tế đau lòng như một nguyên lý đương nhiên để rồi tuyên bố rằng sự hèn nhát nơi biết bao linh hồn như thế là chuyện bình thường! Thánh nhân thích ca mừng niềm hạnh phúc đặc biệt và vận may diễm phúc của những người kiên tâm bền chí tới cùng và những người “đáng được Thiên Chúa đặt vào đêm tối tăm của tâm linh ” (iĐêm 10,3; 11,3).

Đêm thanh luyện này xuất hiện nơi ý thức của một linh hồn đang phải chịu đựng những cảnh tối tăm như thể đang phải bước thụt lùi: cảm thấy khô khan, chán ngán, không thể nguyện gẫm hoặc cầu nguyện như trước đó và đôi khi còn gặp phải những hình thức cám dỗ trước đó chưa từng thấy. Thực ra dưới cái vẻ mất mát ấy đang có một lợi ích bao la và quí giá hơn bất cứ điều gì chúng ta đã từng đạt được khi hoạt động bằng nỗ lực của con người. Phải có bàn tay Thiên Chúa chạm tới. Chỉ có bàn tay Thiên Chúa mới thực hiện được sự thay đổi ấy, khiến cho mọi ơn lành và sức mạnh của linh hồn đều chuyển từ bình diện giác quan sang bình diện tâm linh. Nhờ đó ta mới tự biết được chính mình và nỗi khốn cùng của mình, sự hiểu biết mà nỗ lực cần cù của chúng ta chẳng bao giờ có thể mua sắm được. Cũng nhờ đó ta mới có thể hiểu biết về Thiên Chúa và sẽ thôi không còn quá coi trọng một số tương giao thân tình không mấy giá trị...

Tuy nhiên vị thánh không ngây ngô tí nào về nỗi khốn cùng của con người. Ngài biết rằng thông thường những sự khô khan nói trên có thể phát xuất “từ tội lỗi hay bất toàn, hoặc do hèn nhát và nguội lạnh hay do khí chất xấu hoặc một sự khó chịu thể lý nào đó” (1Đêm 9,1). Vì thế, với kinh nghiệm thực hành, vị thánh muốn đưa ra ba dấu chỉ tiêu biểu mà khi chúng đồng loạt xuất hiện là biết ngay rằng đó là diễn biến của đêm dày chứ không phải là những thử thách do tội lỗi hay một sự khốn cùng thể lý nào đó gây ra.

Nguyên tác của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)