Đường Lên Núi Cát Minh - Quyển 3 - Chương 45: Các nhà giảng thuyết (tiếp theo)

 

ĐƯỜNG LÊN NÚI CÁT MINH

QUYỂN 3

CHƯƠNG 45

CÁC NHÀ GIẢNG THUYẾT (tiếp theo)

4 - Theo cách chung có thể xét định ở đời này, ta thường thấy nhà giảng thuyết càng có nếp sống tốt lành càng sinh nhiều hoa trái, dầu cho lời văn của ngài có bình dị, lối diễn đạt có đơn sơ và học thuyết có tầm thường mấy đi nữa cũng vậy bởi chính thần khí sống động nơi ngài sẽ phát sinh lửa nóng cho người nghe. Còn nếu chẳng có nếp sống tốt lành thì nhà giảng thuyết sẽ chẳng mang lại nhiều lợi ích dù cho kiểu nói hoặc học thuyết có cao siêu mấy cũng vậy. Những câu văn hoa mỹ cũng như các cử điệu, học thuyết cao xa, lời lẽ chọn lọc khi được thần khí tốt lành đi kèm vẫn tạo ra được cảm xúc và mang lại hiệu quả hơn, thế nhưng nếu thiếu vắng thần khí ấy thì dù cho bài giảng đem lại hương vị và thích thú cho giác quan và trí hiểu, nó sẽ lay động lòng người rất ít hoặc không được gì cả. Dù tai có nghe trình bày hay ho đủ thứ kỳ công, ý chí của người nghe thường vẫn cứ yếu nhược, nhát đảm như trước. Lời giảng mơn trớn lỗ tai khác nào một khúc nhạc du dương hay tiếng chuông vang rền nhưng cái thần khí vẫn không thoát khỏi những đường mòn cũ kỹ thì tiếng nói suông làm sao có được quyền lực để phục sinh kẻ chết khỏi nấm mồ!

10 - Dù tôi có vểnh tai nghe một bản nhạc du dương cũng có nghĩa lý gì nếu nó không thúc giục tôi hoạt động hơn. Người ta nói đến đủ thứ kỳ công nhưng chúng sẽ bị quên ngay vì không nhen được lửa cho lòng muốn. Một bài giảng kiểu ấy sẽ rất ít hiệu quả. Hơn nữa, cái thích thú nó tạo được cho các giác quan còn ngăn cản không cho người ta đạt tới tâm linh. Người nghe chỉ vui thích với hình thức và những cái phụ thuộc của lời giảng. Người ta ca tụng người giảng thuyết về chuyện này chuyện nọ và dừng lại ở những thứ ấy chứ không nhờ bài giảng ấy mà cải thiện được cuộc sống.

Thánh Phaolô đã giúp giáo dân Côrintô rõ điều ấy khi ngài nói: "Anh em thân mến, khi đến với anh em, tôi đã không rao giảng Chúa Kitô bằng một học thuyết siêu vời hay bằng sự khôn ngoan; lời lẽ và lời rao giảng của tôi chẳng hề có được sự hùng biện của sự khôn ngoan nhân loại nhưng chỉ nhằm biểu lộ thần khí và chân lý" (1Cr 2,1-4).

11 - Ở đây Thánh Tông đồ, cũng như tôi, không kết án lối văn hoa mỹ, thuật hùng biện hoặc ngôn từ hay ho bởi quả thực những thứ này rất quan trọng đối với nhà giảng thuyết cũng như đối với mọi lãnh vực khác, bởi lẽ lời hay ý đẹp nâng cao và phục hưng ngay cả những chuyện đã rơi vào đồi bại và hư hỏng, khác nào một câu văn dở làm hư hại và tiêu tan những chuyện tốt lành...

(Cuốn Đường Lên Núi Cát Minh đột ngột ngưng lại ở câu này trong tất cả các thủ bản. Người ta tự hỏi không rõ Thánh nhân có kết thúc được tác phẩm này hay không...)

Nguyên tác: Subida al Monte Carmelo của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.