Đêm Dày - Thánh Gioan Thánh Giá - Dẫn vào tác phẩm Đêm Dày (tiếp theo)

 

THÁNH GIOAN THÁNH GIÁ

TOÀN VĂN SƯU TẬP CÁC TÁC PHẨM

Tập 3

ĐÊM DÀY

+ Lucien Marie de Saint Joseph, OCD: DẪN VÀO TÁC PHẨM ĐÊM

DÀY

I. ĐÊM GIÁC QUAN (tiếp theo)

Dấu chỉ đầu tiên là linh hồn chẳng còn thấy thích thú hoặc nếm được hương vị gì nơi những việc thuộc về Thiên Chúa cũng như nơi bất cứ loài thụ tạo nào (1Đêm 9). Dấu chỉ thứ hai là linh hồn thấy khắc khoải nhớ nhung Thiên Chúa với nỗi lo âu phiền não vì chưa phụng sự Thiên Chúa hết mình (1Đêm 9). Dấu chỉ này cho thấy không thể giải thích dấu chỉ thứ nhất bằng tính đa sầu. Phải chăng sự thờ ơ cầu nguyện này là do tội lỗi của linh hồn? Thưa không, nỗi khắc khoải ấy là bằng chứng tích cực hơn hết về sự hoạt động của Thiên Chúa: Bởi lẽ cùng lúc ấy linh hồn lại cảm thấy “khát mong được ở yên tĩnh một mình, không còn khả năng tưởng nghĩ đến một sự vật cụ thể nào mà cũng chẳng màng nghĩ đến chuyện đó” (1Đêm 9). Sự tương phản không sao giải thích được về mặt nhân loại nhưng lại là điều vẫn thường xảy ra. Đó chính là điều sẽ giải thích cho dấu chỉ thứ ba là dấu chỉ cần có để chẩn đoán được chắc chắn rằng linh hồn đang ở trong Đêm thanh luyện: linh hồn không còn có thể nguyện gẫm suy lý như trước nữa.

Phải đọc từng chi tiết chương sách gây kinh ngạc này. Nó ăn khớp với tất cả những gì đã được nói trong quyển Đường Lên Núi Cát Minh về ba dấu chỉ đặc trưng khi linh hồn chuyển từ nguyện gẫm sang chiêm niệm. Đây là lãnh vực riêng của Thánh Gioan Thánh Giá, một mảnh đất dù sao cũng chưa được thăm dò cho tử tế, thế nhưng ngài di chuyển rất thoải mái. Một chỉ dẫn đơn sơ sẽ cho thấy thánh nhân sành sỏi biết bao về những gì ngài đề cập cũng như ngài nắm vững dường nào khi đưa ra giải pháp đúng đắn. Vào thời của ngài cũng như thời của chúng ta - mặc dù có lẽ ít hơn thời chúng ta — vẫn luôn có những vị linh hướng quá hấp tấp và khá thô thiển, hễ thoáng thấy nơi các linh hồn một vài biểu hiện bệnh lý là giao liền và giao hẳn cho thầy thuốc. Trong khi đó vị thánh phân biệt những tình trạng thuần túy bệnh hoạn không bao gồm một chút gì phong phú tích cực, khác với những tình trạng trong đó tác động của đêm dày có đi kèm với chứng đa sầu hay một tính khí nào khác (điều này vẫn thường xảy ra; x. Đêm 9). Trong trường hợp này, tính đa sầu làm cho tác động của đêm dày thêm mạnh, nó tác động vào linh hồn theo cùng một hướng với đêm dày. Và rồi! 一 Ôi! Thánh nhân đã táo bạo biết bao khi dõng dạc tuyên bố rằng kết cuộc thì đêm dày sẽ hiển thắng hết mọi sự, kể cả chứng đa sầu ấy (1Đêm 4). Chính đang khi đề cập đến những biểu hiện kỳ quái nhất của chứng đa sầu, vị thánh đã đưa ra lời quả quyết cuối cùng ấy. Hẳn biết bao linh hồn sẽ được ủi an nếu biết suy gẫm lời khẳng định ấy! Hẳn biết bao vị linh hướng sẽ đi tới chỗ thay đổi cách xử sự nếu họ được biết - như phận vụ thiết yếu của họ đòi họ phải biết — rằng trong những trường hợp vàng thau lẫn lộn như thế, ân sủng đi kèm với đêm dày vẫn luôn có thể hiển thắng!

Nguyên tác của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)