Đêm Dày - Thánh Gioan Thánh Giá - Quyển 1: Đêm giác quan - Chương 12 (tiếp theo)

 

THÁNH GIOAN THÁNH GIÁ

TOÀN VĂN SƯU TẬP CÁC TÁC PHẨM

Tập 3

ĐÊM DÀY

Quyển 1

ĐÊM GIÁC QUAN

CHƯƠNG 12 (tiếp theo)

3 - Trước hết, linh hồn sẽ biết xử sự với Thiên Chúa cách lịch thiệp và trọng kính hơn, đó là điều người ta luôn phải có khi giao tiếp với Đấng Tối Cao. Thế nhưng vào lúc còn hớn hở với những thích thú và an ủi, linh hồn đã chẳng hành động như thế. Do cảm thấy được ơn vui thoả, linh hồn có phần hơi táo tợn đối với Thiên Chúa, xử sự thô lỗ và kém lịch thiệp. Đó là điều từng xảy ra với Môsê. Sau khi được nghe Thiên Chúa nói ông liền bị cuốn hút bởi cái lý thú và mê thích, chẳng còn dè giữ, tới nỗi nếu như Thiên Chúa chẳng truyền lệnh ông dừng lại và cởi giày ra, chắc hẳn ông đã táo tợn tới gần Ngài (Xh 3,5-6). Điều ấy cho thấy khi giao tiếp với Thiên Chúa, người ta phải có sự trọng kính và dè giữ, không nhuốm mê thích. Do đó, khi Môsê vâng theo lệnh truyền, ông liền trở nên đầy cân nhắc và cẩn trọng đến nỗi, theo lời Thánh Kinh, không những ông chẳng dám tới gần mà còn chẳng dám ngó nhìn (Xh 3,6; Cv 7,32). Thật vậy, chỉ sau khi đã cởi bỏ đôi giày của những mê thích và thú vị, Môsê mới nhận thức được sự khốn cùng của mình trước nhan Thiên Chúa và nhờ đó mới trở nên thích đáng để nghe những lời Thiên Chúa phán.

Cũng như tình huống Thiên Chúa đã tạo cho Gióp để ông được giao tiếp với Ngài. Đó không phải là những hoan lạc và quang vinh mà Gióp kể rằng ông đã quen nhận được nơi Thiên Chúa (x. 1,1-8) mà chính là tình cảnh phải sống trên phẩn thổ, trần trụi, bị bạn bè bỏ rơi và hắt hủi, lòng đầy phiền muộn đắng cay, nền đất lúc nhúc dòi bọ (G 28,8; 30,17-18). Chính trong tình huống ấy Thiên Chúa Tối Cao, Đấng nâng kẻ nghèo hèn từ nơi phẩn thổ (Tv 112,7), đã ngự xuống, ngỏ lời với ông mặt giáp mặt, bày tỏ cho ông những điều sâu xa cao cả trong sự khôn ngoan của Ngài (G 38,41), điều mà Ngài đã chẳng bao giờ thực hiện khi ông còn thịnh đạt.

4 - Ở đây chúng ta cũng nên ghi nhận thêm một lợi ích tuyệt vời khác phát sinh từ đêm tối tăm và khô khan vắng bóng các mê thích giác quan. Như để chứng thực lời vị ngôn sứ đã nói: “Ánh sáng của ngươi sẽ bừng lên trong tối tăm ” (Is 58,10), chính trong đêm tối tăm vắng bóng mê thích này, Thiên Chúa sẽ soi sáng linh hồn bằng cách cho nó không những nhận ra nỗi khốn cùng hèn mọn của nó (như đã nói) mà còn nhận ra cả sự cao siêu tuyệt hảo của Ngài. Một khi những mê thích, thú vị và điểm tựa thuộc giác quan bị dập tắt dần, trí năng sẽ được tinh sạch và tự do để thấy được sự thật, bởi lẽ mặc dù các mê thích và thú vị khả giác nói trên hướng về các thực tại tâm linh, chúng vẫn làm mù lòa và cản trở tâm linh. Thế nên, cơn thử thách và khô khan của giác quan cũng soi sáng và tiếp sức cho trí năng, theo lời ngôn sứ Isaia (x. Is 28,19), vì chỉ khi đau buồn đến bấn loạn người ta mới biết nghe lời Thiên Chúa dạy.

Cũng vậy, sau khi linh hồn đã thành trống rỗng và thoát khỏi các chướng ngại, là tình trạng cần có để nhận lãnh ơn Thiên Chúa tuôn trào, Thiên Chúa sẽ dùng đêm chiêm niệm tối tăm và khô khan ấy để giáo hóa linh hồn một cách siêu nhiên trong sự khôn ngoan thần linh của Ngài, điều mà trước kia Ngài chẳng thực hiện khi linh hồn còn nhận được sự thỏa mãn và thú vị thuở ban đầu.

- Nguyên tác của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)