Đêm Dày - Thánh Gioan Thánh Giá - Quyển 2: Đêm tâm linh - Chương 19

 

THÁNH GIOAN THÁNH GIÁ

TOÀN VĂN SƯU TẬP CÁC TÁC PHẨM

Tập 3

ĐÊM DÀY

Quyển 2

ĐÊM TÂM LINH

CHƯƠNG 19

[Năm bậc đầu trong mười bậc trên chiếc thang huyền giao của tình yêu Thiên Chúa]

1 - Chiếc thang này có mười bậc, linh hồn sẽ bước hết bậc này lên bậc khác để tiến lên đến cùng Thiên Chúa.

Bậc yêu thương thứ nhất khiến linh hồn phải gầy mòn tiều tuỵ và nhờ đó mà được tiến bộ. Trong sách Diễm Ca, Tình nương đã diễn tả bậc tình yêu này như sau:

Tôi van nài, hỡi thiếu nữ Gia Liêm,

Nếu gặp Người Yêu tôi,

Xin nói hộ với Chàng: tôi tương tư ốm nặng. (Dc 5,8).

Tuy nhiên bệnh này không đến nỗi chết mà chỉ là dịp để bày tỏ vinh quang Thiên Chúa (Ga 11,4), bởi trong cơn bệnh này, linh hồn rã rời chẳng còn thiết tha gì với tội lỗi và tất cả những gì không phải là Thiên Chúa. Nó chỉ trông mong chính Thiên Chúa, như lời vua Đavít: "Linh hồn con mòn mỏi rã rời (đối với hết mọi sự) vì mong ơn Ngài cứu độ” (Tv 118/119,81). Tựa như một người bệnh chán ngán mọi thức ăn và sắc diện đổi thay, trong cấp bậc tình yêu này, linh hồn cũng như một kẻ si tình đánh mất đi sự hứng thú mê thích đối với mọi sự, thay đổi cả sắc diện và phong cách thường có trước đây. Linh hồn sẽ chẳng lâm vào cơn bệnh này nếu tự trời cao không gởi đến cho nó một sức nóng quá mức, như lời thơ sau đây của vua Đavít:

Lạy Chúa, Ngài đổ mưa ân hậu

Gia nghiệp Ngài tiêu hao mòn mỏi, Ngài đã bổ sức cho. (Tv 67/68,10).

Trên đây, khi nhắc đến sự hư vô hoá mà linh hồn gặp phải khi bắt đầu bước lên cầu thang của ơn thanh tẩy bằng chiêm niệm này, chúng ta đã giải thích rằng cơn bệnh và sự rã rời đối với mọi sự chính là bước đầu và là bậc thứ nhất để tiến đến Thiên Chúa, nơi đây linh hồn không còn có thể tìm thấy sự nương tựa, thú vị, ủi an hay yên nghỉ nơi bất cứ điều gì. Do đó, từ bậc này, linh hồn sẽ tiến ngay lên bậc thứ hai.

2 - Bậc thứ hai sẽ khiến linh hồn liên lỉ tìm kiếm Thiên Chúa. Sau khi bảo rằng ban đêm (lúc nàng bị rã rời, theo bậc thứ nhất của tình yêu) tìm Ngài nơi giường nằm mà chẳng thấy, Tình nương nói tiếp: "Nên ta liền chỗi dậy, ta phải rảo quanh thành, trên đường phố công viên, kiếm người yêu dấu ấy. ” (Dc 3,2). Như chúng tôi đã nói - linh hồn đã tìm kiếm như thế không ngừng, đúng như lời khuyên nhủ của vua Đavít: "Hãy luôn luôn tìm kiếm tôn nhan Thiên Chúa” (Tv 104/105,4). Hãy tìm Ngài trong tất cả mọi sự và không dừng bước nơi bất cứ sự gì cho tới khi tìm thấy được Ngài. Như thế, Tình nương sau khi hỏi đám lính canh để biết tin tức về Ngài, liền bỏ mặc họ và đi ngay (Dc 3,3-4). Hoặc như Maria Mađalêna, ngay đến các thiên thần tại mồ thánh Chúa, chị cũng không để ý (Ga 20,14).

Nơi bậc thang này, linh hồn bước đi trong khắc khoải, dõi tìm Đấng Chí Ái nơi tất cả mọi sự. Mọi tư tưởng của nó đều chỉ nghĩ đến Đấng Chí Ái. Mọi điều nó nói hay trao đổi đều nói và bàn về Đấng Chí Ái: dù ăn, dù ngủ, dù thức hoặc làm bất cứ điều gì, tất cả bận tâm của nó đều quy về Đấng Chí Ái, như chúng tôi đã đề cập trên đây, khi bàn về những nỗi khắc khoải của tình yêu.

Ở đây, nhờ được tình yêu hồi phục và đã lấy lại được sức mạnh nơi bậc thứ hai này, nhờ vào một sự thanh tẩy mới mẻ nào đó trong đêm tối - như chúng tôi sẽ nói sau - linh hồn lập tức bước lên bậc thứ ba. Bậc thứ ba này sản sinh nơi linh hồn những hiệu quả sau đây:

- Nguyên tác của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)