Đêm Dày - Thánh Gioan Thánh Giá - Quyển 2: Đêm tâm linh - Chương 13 (tiếp theo)

 

THÁNH GIOAN THÁNH GIÁ

TOÀN VĂN SƯU TẬP CÁC TÁC PHẨM

Tập 3

ĐÊM DÀY

Quyển 2

ĐÊM TÂM LINH

CHƯƠNG 13 (tiếp theo)

10 - Tôi cũng xin giải thích thêm tại sao ánh sáng thần linh, mặc dù lúc nào cũng vẫn là ánh sáng đối với linh hồn, lại không soi sáng cho linh hồn ngay khi vừa ập xuống trên nó giống như kiểu soi sáng cho nó sau này; trái lại lúc đầu ánh sáng ấy chỉ gây cho linh hồn tối tăm và khốn khổ như chúng ta đã đề cập. Trước đây tôi đã có nói đôi chút về vấn đề này nhưng ở đây cần nhấn mạnh đặc biệt rằng những tối tăm và tai ương linh hồn cảm nghiệm khi ánh sáng thần linh ập xuống chẳng phải là do từ phía ánh sáng mà chính là từ phía linh hồn; ánh sáng ập xuống chỉ soi chiếu để linh hồn nhìn ra được cái tối tăm và tai ương ấy. Thành thử, ngay từ đầu ánh sáng thần linh ấy đã soi sáng linh hồn nhưng lúc đó linh hồn chỉ mới thấy được những gì ở gần nó nhất - hay đúng hơn, ở nơi chính nó - tức những tối tăm và khốn cùng của nó mà giờ đây nó nhìn thấy được nhờ lòng Thiên Chúa xót thương, còn trước kia nó không thấy bởi vì chưa được ánh sáng siêu nhiên nói trên soi dọi cho. Đó chính là lý do khiến vào lúc đầu, linh hồn chỉ cảm thấy tối tăm và tai ương, nhưng rồi, sau khi đã được thanh tẩy nhờ sự nhận thức và cảm nghiệm những điều ấy, linh hồn sẽ có được đôi mắt nhìn ra các ơn lành của ánh sáng thần linh ấy. Một khi mọi tối tăm và bất toàn trên của linh hồn được khai trừ, lập tức những lợi ích và những điều tốt lớn lao mà linh hồn thâu đạt được trong đêm chiêm niệm diễm phúc này, bắt đầu ló dạng.

11 - Qua những điều nói trên, ta hiểu được cách Thiên Chúa tỏ lòng thương xót đối với linh hồn ở đây. Ngài dùng thứ thuốc giặt loại mạnh và với sự thanh tẩy đầy đắng cay, nơi phần giác quan và tâm linh của linh hồn để lau sạch và chữa lành nó khỏi mọi thứ nghiêng chiều và thói quen bất toàn của nó trên bình diện vật chất, tự nhiên, cảm giác và tâm linh. Thiên Chúa thực hiện điều này bằng cách khiến cho các quan năng nội tại của linh hồn thành tối tăm, làm chúng trống rỗng hết mọi mọi chuyện ấy. Ngài chế ngự và dập tắt những nghiêng chiều khả giác và tâm linh của linh hồn. Ngài làm suy yếu những năng lực tự nhiên của linh hồn đối với tất cả những đối tượng nói trên. Đây là điều linh hồn chẳng bao giờ tự mình làm nổi, như chúng ta sẽ bàn sau. Bằng cách ấy, Thiên Chúa khiến linh hồn chết đi đối với tất cả những gì vốn không phải là Thiên Chúa, để khi linh hồn đã chịu lột bỏ lớp vỏ cũ và trở nên trơ trụi, Ngài sẽ bận cho nó y phục mới. Và như thế “tuổi xuân của linh hồn được đổi mới như tuổi xuân của phượng hoàng” (Tv 102/103,5), và theo lời thánh Tông Đồ, “được mặc lấy con người mới, con người được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa ” (Ep 4,24). Điều đó không gì khác hơn là trí năng được soi sáng bằng ánh sáng siêu nhiên đến độ trí năng nhân loại trở nên thần linh nhờ được hiệp nhất với thượng trí Thiên Chúa. Cũng tương tự như thế, lòng muốn được rập khuôn theo tình yêu Thiên Chúa cho nên cũng không kém phần mang tính cách thần linh, được đổi mới và hiệp nhất với lòng muốn và tình yêu của Thiên Chúa. Cả dạ nhớ cũng vậy; và ngay cả những nghiêng chiều và mê thích đều được biến đổi theo Thiên Chúa một cách thần tình. Thành thử từ đây linh hồn này đã nên một linh hồn của trời cao thuộc thiên giới và mang tính cách thần linh hơn là nhân loại.

Như thế, theo những gì đã nói, Thiên Chúa thực hiện tất cả công việc ấy nơi linh hồn nhờ vào đêm tối nói trên bằng cách soi sáng và đốt cháy linh hồn một cách thần tình để nó chỉ còn khắc khoải kiếm tìm một mình Thiên Chúa chứ không tìm bất cứ điều gì khác. Vì vậy, quả là chính đáng và hợp lý khi linh hồn thốt lên câu thơ tiếp theo, câu thơ thứ ba trong ca khúc:

Ôi vận may diễm phúc!

- Nguyên tác của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)