Đêm Dày - Thánh Gioan Thánh Giá - Quyển 2: Đêm tâm linh - Chương 18 (tiếp theo)

 

THÁNH GIOAN THÁNH GIÁ

TOÀN VĂN SƯU TẬP CÁC TÁC PHẨM

Tập 3

ĐÊM DÀY

Quyển 2

ĐÊM TÂM LINH

CHƯƠNG 18 (tiếp theo)

4 - Sở dĩ như thế là vì tình trạng hoàn thiện hệ tại ở chỗ hoàn toàn yêu mến Thiên Chúa và khinh chê bản thân. Người ta chỉ đạt được tình trạng ấy khi hội đủ hai điều trên, tức hiểu biết Thiên Chúa và hiểu biết chính mình. Muốn vậy, linh hồn phải được thao luyện để có được cả hai. Nó được tôn lên để vui hưởng sự hiểu biết Thiên Chúa rồi lại bị hạ xuống để biết rõ phận mình. Cứ thế, cho tới khi linh hồn đạt được những thói quen hoàn hảo mới thôi cảnh ba chìm bảy nổi, vì đã đạt tới Thiên Chúa và hiệp nhất với Ngài là Đấng ở trên đỉnh cầu thang và làm chỗ dựa cho cầu thang.

Bởi vì, như chúng tôi đã nói, chiếc thang chiêm niệm này phát xuất tự Thiên Chúa, được minh hoạ bằng chiếc thang tổ phụ Giacóp đã trông thấy trong lúc ngủ mơ “trên đó các thiên thần lên lên xuống xuống, từ Thiên Chúa xuống tới con người rồi lại từ con người lên tới Thiên Chúa, Đấng ở trên đỉnh thang” (St 28,12-13). Thánh Kinh bảo rằng tất cả những điều ấy đã diễn ra vào ban đêm, khi ông Giacóp đang ngủ, nhằm giúp ta hiểu rằng con đường tiến lên với Thiên Chúa thật bí mật và khác với tri thức phàm nhân biết bao. Bởi rõ ràng, điều hữu ích nhất cho con người, tức là bỏ mình và huỷ mình ra không, thì lại thường bị họ xem là điều tồi tệ nhất, còn điều thấp kém hơn, tức sự ủi an và sự thích thú, là những điều thường khiến người ta bị mất mát và thua thiệt hơn là được lợi lộc — thì họ cho là điều tốt nhất.

5 - Nhưng bây giờ, nói cách rốt ráo và thích hợp hơn về chiếc thang chiêm niệm bí mật này, chúng tôi xin thưa rằng đặc điểm chính yếu khiến ta gọi ơn chiêm niệm này là cầu thang, chính là vì đây là khoa học yêu mến - như chúng tôi đã đề cập - là ơn hiểu biết trìu mến thần phú về Thiên Chúa, nó vừa soi sáng linh hồn vừa khiến linh hồn đắm đuối yêu thương, và từng bước nâng linh hồn lên tới Thiên Chúa, là Đấng đã tạo dựng nên nó, bởi lẽ chỉ có tình yêu mới nối kết được linh hồn với Thiên Chúa.

Do đó, để làm sáng tỏ hơn, chúng tôi sẽ nêu rõ những bậc của chiếc thang thần linh ấy, trình bày vắn gọn những dấu hiệu và hiệu quả của mỗi bậc, nhờ đó linh hồn có thể phỏng đoán xem mình đang ở bậc thang nào. Chúng tôi sẽ phân biệt các bậc thang ấy theo hiệu quả của chúng như thánh Bênađô và thánh Tôma đã làm [Tiểu luận “mười cấp bậc tình yêu theo thánh Bênađô” mà tác giả ám chỉ ở đây, trong một thời gian dài được gán cho thánh Tôma nhưng thực ra đó là tác phẩm của một tu sĩ dòng Đaminh thuộc thế kỷ 13 hoặc 14, tên là Helvicus Teutonicus]. Như chúng tôi đã nói - chiếc thang tình yêu này rất bí mật, chỉ theo con đường tự nhiên thì không thể nào biết được, chỉ một mình Thiên Chúa mới cân đo được nó mà thôi.

- Nguyên tác của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)