Đêm Dày - Thánh Gioan Thánh Giá - Quyển 2: Đêm tâm linh - Chương 8

 

THÁNH GIOAN THÁNH GIÁ

TOÀN VĂN SƯU TẬP CÁC TÁC PHẨM

Tập 3

ĐÊM DÀY

Quyển 2

ĐÊM TÂM LINH

CHƯƠNG 8

[Những đau đớn khác gây khốn khổ cho linh hồn ở bậc này]

1 - Nhưng ở đây lại còn thêm một điều nữa gây đau đớn và phiền não cho linh hồn rất nhiều. Đó là, vì đêm tối này cản trở các quan năng và nghiêng chiều của linh hồn nên linh hồn chẳng thể nào nâng tình cảm và tâm trí lên với Thiên Chúa mà cũng không thể cầu xin với Thiên Chúa. Có vẻ đúng như lời ngôn sứ Giêrêmia: “Chúa ẩn giữa mấy tầng mây báu, để lời cầu khỏi thấu đến nơi” (Ac 3,44). Đoạn trưng dẫn trên kia cũng ám chỉ đến nỗi khó khăn này: “Đường lui nẻo tới đá đều bít ngang” (Ac 3,9).

Nếu đôi khi linh hồn có cầu nguyện thì cũng thiếu hẳn sức sống và hứng thú, dường như Thiên Chúa chẳng nghe và chẳng lưu tâm tới lời nó, như ta thấy trong cùng một trích đoạn trên của ngôn sứ Giêrêmia: “Bịt mồm lại chẳng cho kêu” (Ac 3,8).

Quả thực, đây không phải là lúc để thưa chuyện với Thiên Chúa mà là lúc để lấp một miệng đầy tro đầy bụi, như lời ngôn sứ Giêrêmia - để may ra còn chút hy vọng nào chăng (x. Ac 3,29); đây là lúc phải chịu đựng cuộc thanh tẩy của mình cách kiên nhẫn .

Chính Thiên Chúa đang để cho linh hồn hứng chịu việc Ngài làm một cách thụ động, vì thế linh hồn chẳng thể làm được gì cả. Linh hồn không thể cầu nguyện bằng lời mà cũng chẳng thể chăm chú tham dự vào các việc tâm linh, đồng thời cũng chẳng chú tâm gì đến những vấn đề và công việc trần thế. Không những phải chịu nỗi khổ này, linh hồn còn phải thường xuyên chịu đựng những sự lơ đễnh và quên lãng sâu xa trong dạ nhớ tới nỗi phải nghĩ mãi mà chẳng nhớ mình đã làm gì hoặc đã nghĩ gì và cũng chẳng biết sắp phải làm gì; đồng thời, dù lòng rất muốn, nhưng vẫn không thể tập trung vào công việc đang phải làm.

2 - Như thế ở đây không những trí năng phải được thanh tẩy khỏi ánh sáng của nó, lòng muốn phải được thanh tẩy khỏi những nghiêng chiều của nó mà cả dạ nhớ cũng phải được thanh tẩy khỏi những suy luận và ghi nhận của nó. Linh hồn cần phải hoá ra không về tất cả mọi thứ ấy để thực hiện đúng như điều vua Đavít đã nói về ông nơi cuộc thanh tẩy này: “Con quả đã ngu si chẳng hiểu, Trước mặt Ngài, như thú vật nào hơn!” (Tv 72/73,22).

“Ngu si chẳng hiểu” ở đây ám chỉ cái dốt nát và quên lãng nơi dạ nhớ như vừa đề cập; những sự vong thân và quên lãng ấy phát sinh từ cái lắng đọng nội tâm mà cuộc chiêm niệm đã thu hút linh hồn vào.

Bởi lẽ, để linh hồn cùng với các quan năng của nó được tôi luyện và sẵn sàng đón nhận ơn hiệp nhất với Thiên Chúa trong tình yêu, trước hết linh hồn cùng quan năng ấy cần được cuốn hút vào thứ ánh sáng chiêm niệm thần phú tối tăm và tâm linh này, nhờ đó linh hồn được rủ sạch khỏi mọi nghiêng chiều và nhận thức hướng về thụ tạo. Sự cuốn hút để thanh tẩy nơi mỗi trường hợp sẽ kéo dài lâu hay mau tùy theo cường độ của sự chiêm niệm ấy.

Thế nên ánh sáng thần linh đang ập xuống ấy càng đơn giản và tinh tuyền càng khiến linh hồn thành tối tăm, trống rỗng và càng hủy diệt hết các nhận thức và những nghiêng chiều cụ thể dù là nghiêng chiều về việc dưới đất hay trên trời. Cũng thế, ánh sáng ấy càng kém đơn giản và tinh tuyền càng ít tước đoạt và càng ít khiến cho linh hồn thành tối tăm. Quả là khó tin khi bảo rằng thứ ánh sáng siêu nhiên và thần linh ấy càng sáng láng tinh tuyền càng khiến linh hồn bị tối tăm, đồng thời ánh sáng ấy càng ít sáng láng tinh tuyền càng ít làm cho linh hồn bị tối tăm. Tuy nhiên chúng ta có thể hiểu được điều này nếu xét đến những gì đã được chứng minh trên đây trong câu nói của triết gia: Các thực tại siêu nhiên càng sáng sủa và tỏ tường nơi chúng thì càng tối tăm đối với trí năng của chúng ta (x. 2Lên 8 ).

- Nguyên tác của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)