Đường Lên Núi Cát Minh - Quyển 2 - Chương 12: Các nhận thức tưởng tượng tự nhiên không thể giúp nên một với Thiên Chúa (tiếp theo)

ĐƯỜNG LÊN NÚI CÁT MINH

QUYỂN 2

CHƯƠNG 12

CÁC NHẬN THỨC TƯỞNG TƯỢNG TỰ NHIÊN

KHÔNG THỂ GIÚP NÊN MỘT VỚI THIÊN CHÚA * (tiếp theo)

(Kinh Việt ghi chú: Bước vượt qua giai đoạn nguyện gẫm suy lý để tiến tới chiêm niệm an tĩnh)

6 - Chính vì thế mà nhiều người theo đường tâm linh đã bị lầm lớn. Trong những bước khởi đầu họ đã tập đến với Thiên Chúa qua phương tiện các hình ảnh, mô hình và suy niệm, và như thế là đúng. Thế nhưng rồi Thiên Chúa muốn gọi họ đến hưởng những điều tốt nặng phần tâm linh hơn, nội tâm hơn và vô hình hơn; cho nên Ngài tước mất sự thích thú và hương vị họ từng gặp trong nguyện gẫm suy lý, thì họ lại không chịu hoàn tất giai đoạn khởi đầu ấy. Họ không dám và không biết cách gỡ mình khỏi những phương tiện cụ thể đã quen. Có khi họ còn cố gắng tìm cách giữ lại, họ muốn vẫn tiếp tục gặp Chúa bằng suy xét và bằng nghiền ngẫm theo mô hình như trước, và tưởng rằng sẽ cứ phải làm như vậy mãi. Cứ thế, họ vất vả nhiều mà chỉ tìm được ít hoặc không tìm được chút hương vị nào; trái lại, càng vất vả tìm lại hương vị ban đầu mà không được, linh hồn càng thêm khô khan, mệt mỏi và bất an. Bởi lẽ, như đã nói, linh hồn không còn nếm nổi thứ đồ ăn quá nặng cảm giác như thế; nó cần một thứ khác tinh tế hơn, nội tâm hơn và ít nặng phần cảm giác hơn. Thức ăn mới này không cốt ở sự vất vả với trí tưởng tượng nhưng là để cho linh hồn được an nghỉ, được ở yên trong tĩnh lặng và nghỉ ngơi, là điều vốn nặng tính tâm linh hơn. Thật vậy, linh hồn càng tiến hơn về mặt tâm linh, càng bớt những tác động đặc thù của các quan năng. Nó tập trung vào một tác động duy nhất, tổng quát và tinh tuyền, và khi ấy, các quan năng lìa bỏ những gì trước đã dùng để tiến tới tình trạng hiện đang đạt được. Cũng như xong đoạn đường phải đi rồi thì chân phải dừng lại, thôi bước. Còn nếu cứ tiếp tục bước mãi, thì chẳng bao giờ tới nơi. Nếu tất cả chỉ là phương tiện thì đến bao giờ và đến đâu mới đạt tới mục tiêu và đích điểm?

7 - Cho nên thật tội nghiệp cho một số người, rất muốn cho linh hồn được nghỉ ngơi và bình lặng trong sự thư thái nội tâm để được hưởng sự bình an và bổ dưỡng của Thiên Chúa, nhưng họ lại cứ khuấy động linh hồn, bắt nó hướng ra những điều nặng phần bên ngoài, buộc nó cứ phải lặp lại cách oan uổng đoạn đường đã qua, bỏ mất mục tiêu đã đạt được, bỏ mất nơi đến mà nó đang được an nghỉ (là Thiên Chúa) để lặp lại con đường đã đi qua tức là việc nguyện gẫm suy lý. Điều đó khiến linh hồn rất chán nản và ghê sợ, và nó chỉ thích được ở trong sự bình an khôn tả kia như một nơi dành riêng cho nó. Nó cực lòng chẳng khác nào một người đã vất vả lắm mới đạt tới nơi an nghỉ mà bây giờ bị buộc phải chịu vất vả nữa.

Thiên Chúa đang ban cho họ những điều mới mẻ, nhưng họ không hiểu, cứ tưởng mình đang ươn lười không chịu làm việc, cho nên không để mình được an nghỉ, lại tìm cách để xem xét và suy lý. Thế là họ chuốc lấy khô khan và vất vả, uổng công tìm kiếm sự ngon ngọt ở nơi không còn ngon ngọt gì cho họ nữa. Có thể nói rằng họ càng ép mình càng ít được ích lợi; họ càng khư khư với cách thức đó, càng tệ hại vì đó là kéo linh hồn ra khỏi sự bình an tâm linh, và đó là bỏ cái hơn để chọn cái kém, là lùi lại khởi điểm và mất công làm lại điều đã làm xong đâu vào đấy.

8 - Phải giúp cho những người như thế hiểu rằng khi đã được dẫn đến ơn chiêm niệm an tĩnh như vậy, họ phải biết ở lại đó cách thật chú tâm và dán đôi mắt yêu mến vào Chúa, đừng bận tâm gì đến trí tưởng tượng và các hoạt động của nó. Bởi vì, chúng tôi xin nhắc lại, ở đây các quan năng linh hồn nghỉ ngơi, không còn làm việc cách tác động mà chỉ thụ động, đón nhận điều Thiên Chúa thực hiện nơi chúng. Nếu đôi khi chúng có hoạt động đôi chút, thì chẳng phải cố gắng gì cũng không phải vận dụng khả năng suy lý, mà chỉ là với sự dịu ngọt của tình yêu, chỉ là do Thiên Chúa thúc đẩy hơn là do tài năng của linh hồn, như sẽ giải thích thêm sau.

Ở đây, điều chúng tôi đã nói có thể tạm đủ để giúp bạn đọc hiểu rằng, đối với những người khao khát tiến xa hơn, cần phải biết kịp thời gỡ mình khỏi tất cả những phương thế và cách thức cầu nguyện ấy, gỡ mình khỏi những công việc của tưởng tượng, đúng lúc mà bước tiến của tình trạng hiện nay yêu cầu và đòi hỏi.

9 - Và để giúp bạn biết được bao giờ và lúc nào thuận tiện để làm việc ấy, ở chương sau chúng tôi sẽ nêu rõ một số dấu hiệu nơi chính bản thân mà người theo đường tâm linh phải nhận ra để biết rõ bao giờ và lúc nào thì có thể thôi nguyện gẫm suy lý, ngưng những công việc của trí tưởng tượng để tự do sử dụng phương thức nói trên tức là cầu nguyện an tĩnh.

Nguyên tác: Subida al Monte Carmelo của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)