Đường Lên Núi Cát Minh - Quyển 3 - Chương 18: Những điều tốt trần tục

 

ĐƯỜNG LÊN NÚI CÁT MINH

QUYỂN 3

CHƯƠNG 18

NHỮNG ĐIỀU TỐT TRẦN TỤC *

Chương này bàn về sự vui thỏa với những điều tốt trần tục. Ta phải qui hướng nó về Thiên Chúa như thế nào.

1 - Loại điều tốt đầu tiên cần bàn đến là những điều tốt thuộc trần tục. Chúng tôi muốn ám chỉ đến sự giàu có, địa vị, chức vụ và các thứ tham vọng khác, rồi con cái, bố mẹ, bà con, cưới hỏi vv... tất cả những thứ này đều khiến lòng muốn có thể vui thỏa.

Quả là hão huyền khi người ta đặt sự vui thỏa nơi của cải, chức tước, địa vị, chức vụ và những thứ khác tương tự, là những thứ vốn thường gắn liền với tham vọng người đời. Nếu có ai nhờ giàu hơn mà phụng sự Thiên Chúa tốt hơn thì nên vui; nhưng thường thì ngược lại, của cải là căn nguyên khiến ta xúc phạm Thiên Chúa, theo như lời dạy của nhà hiền triết: "Hỡi con, nếu con giàu có, con sẽ không tránh khỏi tội" (Hc 11,10). Tự bản chất của cải trần tục không nhất thiết khiến ta phạm tội nhưng, vì yếu đuối, lòng ta vẫn thường quyến luyến chúng và lìa bỏ Thiên Chúa — và lìa bỏ Thiên Chúa tức là phạm tội rồi — cho nên nhà hiền triết mới nói câu: "Con sẽ không tránh khỏi tội."

Trong Tin Mừng, Chúa gọi sự giàu có của cải là những gai góc (Mt 13,22; Lc 8,14) nhằm giúp ta hiểu rằng ai chủ ý mê mẩn với của cải thì sẽ bị chấn thương vì tội lỗi. Lời cảm thán của Chúa nơi Tin Mừng Luca quả là đáng sợ: "Người giàu có khó vào được nước Trời" (Lc 18,24) (những người giàu có nói đây tức là những người đặt sự vui thỏa nơi của cải). Lời ấy cho ta hiểu rằng chẳng nên vui thỏa vì sự giàu có bởi chúng khiến ta rơi vào nguy cơ hết sức lớn. Để giúp ta tránh được nguy cơ này, vua Đavít cũng có nói: "Nếu con giàu có dư dật, thì đừng đặt tâm hồn con vào đó" (Tv 61,11).

2 - Trước một sự thật hiển nhiên như thế, chẳng cần chồng chất thêm những chứng cớ trưng dẫn từ Thánh Kinh. Để trình bày những tai họa do của cải mang đến chỉ cần nhắc lại những gì vua Salômôn đã nêu lên trong sách Giảng viên cũng đủ. Vốn rất giàu có và khôn ngoan, vua Salômôn biết rõ điều này, nên đã nói: "Sau khi nhìn thấy mọi công việc thực hiện dưới ánh mặt trời, tôi nhận ra: Tất cả chỉ là phù vân, chỉ là công dã tràng xe cát" (Gv 1,14; x. 2,17; 2,16). Và "người thích tiền bạc có bao nhiêu cũng không lấy làm đủ; kẻ bo bo giữ của chẳng thu được lợi lộc gì" (Gv 5,9) và "người giữ của lại chuốc họa vào thân" (Gv 5,12). Trong Tin Mừng, Chúa có kể chuyện người nọ đang khi thỏa chí về hoa lợi tích lũy trong nhiều năm thì nghe thấy tiếng phán từ trời cao: "Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?" (Lc 12,20).

Cuối cùng, vua Đavít cũng chỉ dạy chúng ta điều ấy khi bảo: "Đừng sợ chi khi có kẻ phát tài, hoặc cửa nhà tăng thêm vẻ phong lưu, vì khi chết, nó đâu mang được cả, kiếp vinh hoa chẳng theo xuống mộ phần" (Tv 48/49,17-18). Đavít giúp ta hiểu rằng nên thương hại hơn là ghen tị với người láng giềng giàu có của ta.

3 - Như thế, người ta chẳng nên vui thỏa vì mình có của hoặc vì anh em mình giàu có, nếu như của cải ấy không giúp mình phụng sự Thiên Chúa. Nếu muốn biết có nên vui thỏa về một chuyện gì đó (chẳng hạn về của cải) hay chăng thì phải hỏi xem chúng có được dùng vào việc phụng sự Thiên Chúa chăng, bằng không thì sẽ chẳng mang lại lợi lộc gì.

Về các tước vị, địa vị và chức vụ cũng thế... Nếu như chúng không giúp ta phục vụ Thiên Chúa nhiều hơn và tiến tới cuộc sống vĩnh cửu vững chắc hơn, thì vui thỏa vì chúng quả là hão huyền. Nếu ta không thể biết rõ những thứ ấy có giúp ta phục vụ Thiên Chúa nhiều hơn chăng, mà cứ nhất quyết vui thỏa vì chúng thì sự vui thỏa ấy quả là không hợp lý. Như lời Chúa đã phán: "Được lợi cả thế gian mà mất linh hồn nào được ích gì!" (Mt 16,26). vậy nếu có vui thỏa với những thứ ấy thì cũng chỉ vui thỏa nơi những gì giúp ta phụng sự Thiên Chúa nhiều hơn mà thôi.

Nguyên tác: Subida al Monte Carmelo của Thánh GIOAN THÁNH GIÁ. Bản dịch của NGUYỄN UY NAM và Lm. TRĂNG THẬP TỰ.

(Còn tiếp)