Để Hiểu Đạo Chúa Hơn - Giáo hội hữu hình và vô hình - Những dấu chỉ bí tích

 

ĐỂ HIỂU ĐẠO CHÚA HƠN

+ GIÁO HỘI HỮU HÌNH VÀ VÔ HÌNH

4. Những dấu chỉ bí tích

Như vậy, tới đây, tôi xin giới thiệu với các anh chị một yếu tố quan trọng của đức tin Kitô giáo, đó là các bí tích. Tôi xin mượn ý tưởng của Đức Hồng y Daniélou trong tác phẩm Mystère de l’histoire (Mầu nhiệm của lịch sử) để nói rằng, chính các bí tích tiếp tục những kỳ công của Thiên Chúa như những kỳ công Ngài đã thực hiện trong lịch sử dân Do Thái, nhưng ở một mức độ cao sâu hơn.

Bởi vì những kỳ công của Thiên Chúa trong lịch sử dân Do Thái xưa hầu như chỉ là có mặt ngoài của những biến cố lịch sử, còn những kỳ công của Thiên Chúa, sau khi Thánh Linh ngự xuống trong ngày Ngũ Tuần, thành lập Giáo hội, tức là quy tụ dân tộc Israel mới với một khả năng thâu gồm toàn thể nhân loại, qua trung gian nhân loại và cả vũ trụ vật chất, thì chính những kỳ công đó, chủ yếu không phải là những thăng trầm của thế sự mà đến một ngày nào đó sẽ bị xóa nhòa tất cả, như những chữ viết bằng phấn trắng trên bảng đen, nhưng là những động tác đích thực của Thiên Chúa trong chiều sâu thẳm thường được trải nghiệm bởi những con người có thể xác, có linh hồn, qua những thừa tác viên là những thành phần của dân Chúa được trao cho nhiệm vụ, dưới sự tác động của Thánh Linh, tiếp tục những kỳ công của Thiên Chúa, và những kỳ công đó, tiếng Việt gọi là các bí tích.

Đó chính là một đặc điểm của Giáo hội Công giáo, chẳng những phân biệt Công giáo với các tôn giáo khác, nhưng ngay cả trong các hệ phái của Kitô giáo cũng có sự phân biệt, ví dụ như phân biệt Giáo hội Công giáo với các hệ phái Tin Lành.

Thật ra, vấn đề bí tích đã gây ra rất nhiều ngộ nhận, chẳng hạn, đối với dân tộc Việt Nam chúng ta, trong buổi đầu đạo Công giáo mới được truyền bá sang, các bí tích chính là cái cớ gây nên, hoặc những ngộ nhận, hoặc những cố tình xuyên tạc.

Tôi xin đơn cử một điển hình. Hồi còn nhỏ. tôi được nghe người ta nói rằng, người Công giáo có dùng những tà thuật, trong đó có những cái gần như là "bùa mê” được làm bằng những chất liệu có thể nói là mờ ám, nếu không muốn nói là gian ác, ví dụ như nước, dầu, thậm chí còn có dư luận cho rằng người Công giáo chế tạo chất dầu đó bằng những con mắt bị móc ra từ các em bé!

Quả thật, trong những hoàn cảnh Giáo hội Công giáo vì bị bách hại mà phải lén lút, nhiều khi cử hành bí tích trong một môi trường đầy tính cách bí ẩn, tại những nơi vắng vẻ, kín đáo, vào ban đêm, v.v... Ngoài những chẩt như dầu, nước, bánh còn có những ngôn từ mà thoạt đầu thì không được biểu trưng bằng những từ ngữ thông thường, đôi khi được phiên âm từ tiếng ngoại quốc, cho nên nghe gần giống như những câu "thần chú” có thể nói có tính cách ma thuật nếu không am hiểu cặn kẽ.

Theo tôi nghĩ, chính những cái đó cũng góp một phần vào việc tạo nên những dư luận không tốt, không hay đối với sinh hoạt của cộng đoàn Công giáo vào những thời kỳ phải lén lút, giấu giếm. Trong sự giấu giếm như vậy, theo tôi nghĩ, không phải là không có lý do, đó là vì đối với người tín hữu thì trong các bí tích, ví dụ như dầu thánh, nước thánh và nhất là Thánh Thể, tất cả đều là những bảo vật cần được giữ gìn, che chở, vì vậy, đôi khi sợ bị người ngoại giáo phạm thánh, nên có xu hướng che giấu, không muốn cho người ngoại giáo biết, thành thử càng gây ngộ nhận, hiểu lầm cho rằng đó là những chất liệu có tính cách ma quái, phù phép.

(Còn tiếp)

- "Để Hiểu Đạo Chúa Hơn" - Thế Tâm Nguyễn Khắc Dương.